از سال ۱۹۸۸ اولین روز ماه دسامبر، مطابق با دهم آذر ماه، به عنوان روز جهانی ایدز نامگذاری شده و هرساله شعار ویژهای دارد. شعار امسال «پایان دادن» است.
۱) پایان دادن به تبعیض
۲) پایان دادن به ایدز
۳)پایان دادن به همهگیری
از زمان پیدایش ویروس ایدز در سال ۱۹۸۳، میلیونها نفر جان خود را در اثر ابتلا به آن از دست دادهاند. با گذشت چهار دهه، این بیماری همچنان جمعیت جهان را تهدید میکند. به گفته نهادهای وابسته به سازمان ملل در زمینه ایدز، جهان هماکنون از اجرای تعهد مشترک خود برای پایان دادن به ایدز تا سال ۲۰۳۰ بازمانده، اما نه به دلیل نبود دانش یا ابزار لازم برای غلبه بر ایدز، بلکه به دلیل نابرابریهای ساختاری که مانع از اجرای برنامههای موثر برای پیشگیری و درمان ایدز میشود.
از سال ۱۹۸۸ اولین روز ماه دسامبر، مطابق با دهم آذر ماه، به عنوان روز جهانی ایدز نامگذاری شده و هرساله شعار ویژهای دارد. شعار امسال «پایان دادن» است.
۱) پایان دادن به تبعیض
۲) پایان دادن به ایدز
۳)پایان دادن به همهگیری
به گفته نهادهای سازمان ملل، بدون اقدام جسورانه علیه نابرابریها، جهان برای رسیدن اهداف خود برای پایان دادن به ایدز تا سال ۲۰۳۰، پایان دادن به همهگیری و پایان دادن به بحرانهای اجتماعی و اقتصادی ناکام خواهد ماند.
یکی از موارد قابل بحث در مورد ویروس ایدز عدم دستیابی به واکسن پس از گذشت چهار دهه از زمان پیدایش آن است. خبرگزاری فرانسه در مقالهای به برخی دلایل این ناکامی پرداخته است.
چند ماه بیشتر از شیوع ویروس کرونا نگذشته بود که نتایج تحقیقات برای دستیابی به واکسنهای ویروس دلگرمکننده بود. اما چرا دههها تحقیق برای دستیابی به واکسن ایدز، که جان ۶۸۰ هزار نفر را در سال ۲۰۲۰ گرفت، همچنان بینتیجه مانده است.
یکی از دلایل آن این است که اراده سیاسی و سرمایهگذاری عظیمی که در توسعه واکسن ویروس کرونا وجود داشت، در تحقیقات برای دستیابی به واکسن ایدز وجود نداشته است. دلیل دیگر پیچیدگیهای علمی در زمینه دستیابی به واکسن ایدز است.
بر اساس گزارش موسسه بینالمللی واکسن ایدز، پژوهشگران در تهیه واکسن ویروس کرونا تحقیقات خود را بر تهیه واکسنی متمرکز کردهاند که بتواند با سویههای نگرانکننده مقابله کند. اما ویروس ایدز قابلیت جهش بسیار سریعی دارد و میلیونها سویه جهشیافته دارد. با توجه به این ویژگی، دانشمندان باید به واکسنی دست پیدا کنند که بتواند با تنوع بینهایت گسترده سویههای ویروس ایدز مقابله کند.
اولیور شوارتز، رئیس مرکز ایمنی و بخش ویروسشناسی موسسه پاستور در پاریس، میگوید در حالی که بیشتر افراد میتوانند به طور طبیعی پس از ابتلا به ویروس کرونا بهبود یابند و در نتیجه مصونیت پیدا کنند، اما در مورد ویروس ایدز اینگونه نیست.
او در ادامه گفت: «ویروس ایدز بسیار راحتتر از ویروس کرونا جهش مییابد و بنابراین تولید پادتنهای بهاصطلاح خنثیکنندهای که بتواند به طور گسترده از بروز عفونت جلوگیری کند، دشوارتر است»
تنها تعداد انگشت شماری از مردم به طور طبیعی این پادتنها را پس از ابتلا به ایدز تولید میکنند. تحقیق روی واکسن ایدز نیازمند مطالعه این موارد نادر تولید پادتن، درک نحوه عملکرد آنها و تلاش برای تکثیر آنها در سیستم ایمنی افراد سالم است.
پژوهشگران در حال تحقیق روی چندین واکسن ایدز هستند که یکی از آنها واکسن شرکت آمریکایی مدرناست. شرکت مدرنا قصد دارد از روشهایی که برای تولید واکسن پرطرفدار کرونای خود به کار برده برای تولید واکسن ایدز استفاده کند.
پژوهشگران میگویند تحقیق در مورد واکسن کرونا شناخت زیادی از نحوه عملکرد سیستم ایمنی بدن و پیچیدگیهای آن به آنها داده که به روند تحقیق در مورد واکسن ایدز کمک بسیار زیادی کرده و آنها نسبت به نتایج تحقیقات امیدوار و خوشبین هستند اما همچنان معتقدند تا رسیدن به یک واکسن کارآمد برای ویروس ایدز فاصله دارند.
نبود سرمایهگذاری کافی در زمینه تحقیق برای واکسن ایدز
پژوهشگران میگویند برای انجام تحقیقات خود روی واکسن ایدز بودجه چندانی از سرمایهگذاران دریافت نمیکنند.
نیکلاس مانل، مدیر پژوهشهای موسسه ملی بهداشت و تحقیقات پزشکی فرانسه (INSERM) میگوید: «بازار برای شرکتهای دارویی بسیار ضعیف است و به طور ناامیدکنندهای با کمبود سرمایهگذاری روبرو هستند.» او در ادامه میگوید: «بسیاری از پژوهشگران انگیزه زیادی دارند، اما باید به سرمایه اندکی که در اختیار دارند بسنده کنند.»
هماکنون حدود ۳۸ میلیون نفر در سراسر جهان با این ویروس زندگی میکنند. در نبود واکسن، تا کنون تمرکز روی ترویج اقدامات پیشگیرانه مانند رعایت بهداشت در روابط جنسی، استفاده از سرنگهای تمیز و دسترسی بهتر به مراقبتهای بهداشتی برای جمعیتهای محروم و به حاشیهرانده شده بوده است.
منصف بنکیران، مدیر تحقیقاتی موسسه ژنتیک انسانی در فرانسه، میگوید پیشرفتهای مهمی در دنیای پزشکی به دست آمده که برای بسیاری از افراد مبتلا به ویروس ایدز این امکان را فراهم میکند زندگی طولانیتر و سالمتری داشته باشند.
مهمتر از همه، با کاهش بار ویروسی فرد آلوده، امروزه درمانهای مختلف ایدز میتوانند شانس انتقال ویروس ایدز به فرد دیگر را به شدت کاهش دهند یا از بین ببرند. اما بنکیران میگوید بسیاری از مردم به این درمانها دسترسی ندارند و آنهایی که دسترسی دارند، گاهی برای پیگیری راههای درمان و مصرف تمام داروهای لازم دچار مشکل میشوند. او در ادامه میفزاید با وجود بهبود دسترسی به راههای درمان، هنوز مشکلاتی در مورد پایبندی مردم به رژیمهای درمانی، حتی در اروپا وجود دارد».