گرسنگی وسیع، اقتصادی بازمانده از حرکت و جمعیتی که عاجزانه نیازمند کمکاند افغانستان را فراگرفته، کشوری که درگیر یک بحرانی انسانی است. روزنامه واشینگتن پست در گزارشی به وخامت اوضاع معیشتی در افغانستان و بحران گرسنگی در این کشور پرداخته است.
در افغانستان اغلب کمکهای بینالمللی از زمان بازگشت طالبان به قدرت در اوت ۲۰۲۱ قطع شدند. بیمارستانها و مدارس دیگر نمیتوانند حقوق کارکنانشان را بپردازند و بیشتر افراد بضاعت خرید موادغذایی را ندارند که به آنچه وضعیت وخیم بحران گرسنگی در این کشور بود، افزوده است.
ویکی ایکن، مدیر بخش افغانستان کمیته بینالمللی نجات، گفت که وضعیت در افغانستان از بد به بدتر تنزل پیدا کرده است و مردم افغانستان بهشدت ناامیدند. بنا بر آمار برنامه جهانی غذا سازمان ملل، بیش از ۲۲ میلیون نفر از جمعیت افغانستان یعنی بیش از نیمی از جمعیت این کشور، با بحران گرسنگی دست و پنحه نرم میکنند و اغلب آنان نمیدانند که کی نوبت وعده بعدی غذایشان میرسد.
رقم افراد درگیر بحران گرسنگی در سپتامبر ۲۰۲۱ چهارده میلیون تن بود و به این ترتیب، افزایش قابلتوجهی داشته است. در دسامبر سال گذشته، ۹۵ درصد جمعیت افغانستان غذای کافی نداشتند و بهعنوان مثال، برای ساختن با وضعیت خوردوخوراکشان یک وعده غذایی حذف کرده بودند. بحران غذا از زمان خشکسالی اکتبر ۲۰۲۰ در افغانستان بدتر شده است.
بهگفته مقامهای سازمان ملل، بحران گرسنگی در افغانستان با سرعت بیسابقهای در حال شدت گرفتن است. ماریالن مکگرورتی، مسئول بخش افغانستان برنامه جهانی غذا گفت که هرگز روند وخامت اوضاع در افغانستان را اینگونه پرشتاب ندیده بوده است.
مکگرورتی افزود که آمار سوءتغذیه هفتهبههفته در حال افزایش است و کودکان نحیف را روانه بیمارستان میکند.
اینها همه در حالی است که افغانستان با بدترین خشکسالی طی ۳۰ سال گذشته روبهرو شده که بسیاری از ساکنان روستاها را به درماندگی کشانده بود. با اقتصاد ضعیف کنونی، کشاورزان نمیتوانند جای دیگری هم کار پیدا کنند.
مکگرورتی گفت که انفجار قیمت غذا و سوخت، تاثیر خشکسالی و میراث ویرانگر درگیری همهوهمه دست در دست هم، سونامی گرسنگی و سوءتغذیه را در سراسر افغانستان پدید آورده است.
اقتصادی درهمشکسته
از زمان سقوط کابل و خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان در اوت ۲۰۲۱، حکومت تحتسلطه طالبان از اقتصاد بینالمللی گسسته شد؛ امری که به بحران ارز، فقر گسترده و فروپاشی خدمات عمومی ضروری، همچون خدمات بهداشت و درمان، در این کشور انجامید.
ویکی ایکن وضعیت افغانستان پیش از اوت ۲۰۲۱ را بسیار بد توصیف کرد اما تاکید کرد که قطع کمکهای مالی در ماه اوت، اعمال تحریمها و مسدود کردن داراییها وضعیت را بهمراتب وخیمتر کرده است.
بر اساس برآورد سازمان ملل متحد، ۹۷ درصد جمعیت افغانستان تا نیمه سال ۲۰۲۲ به دامان فقر رانده میشوند. نرخ فقر در این کشور در سپتامبر سال گذشته، ۷۲ درصد بود. فروپاشی اقتصادی تقریبا تمامی ابعاد زندگی در افغانستان، از توانایی خرید موادغذایی تا امید به کار پیدا کردن، گرم ماندن در هوای سرد و دسترسی به خدمات بهداشت و درمان را تحتتاثیر قرار داده است.
یک مدیر ارتباطات در کمیته بینالمللی صلیب سرخ در افغانستان گفت که آنچه در این کشور در جریان است به چرخهای معیوب بدل شده است. او افزود که نبود پول نقد و پرداخت نشدن حقوق به ناتوانی برای تهیه غذا و تغذیه مناسب انجامیده و با زمستانی سخت کنونی در افغانستان، بسیاری در معرض خطرات مضاعف سلامتیاند.
او افزود که پرستاران در بیمارستانهای زنان و زایمان، تنها هزینه تهیه یک بخاری کوچک دستی برای تمام یک بخش بزرگ را دارند و باید سه نوزاد را در یک «انکوباتور» کنار یکدیگر جا دهند تا گرم نگهشان دارند. چرا که سیستم گرمایشی و تجهیزات کافی برای نگهداری از آنان را ندارند.
درخواست کمک
بحران شدید در افغانستان سازمانهای کمکرسانی و سازمان ملل متحد را به درخواست کمکهای مالی واداشته است. سازمان ملل و متحدانش خواستار بیش از ۵ میلیارد دلار کمک به افغانستان در ۲۰۲۲ شدهاند. این بالاترین مبلغ مورد درخواست این سازمان برای یک کشور است. سهم اعظم این کمک مالی، حدود ۴/۴ میلیارد دلار، صرف کمک به مردم افغانستان خواهد شد و باقی آن به کمک به پناهندگان افغان در کشورهای همسایه ایران و پاکستان اختصاص داده میشود.
مارتین گریفیتس، هماهنگکننده کمکهای اضطراری سازمان ملل، گفت که بدون کمک مالی، آیندهای در انتظار مردم افغانستان نیست.
آمریکا که کمک مالی به افغانستان را پس از قدرت گرفتن دوباره طالبان قطع کرد، متعهد به پرداخت بخشی از این کمک شده است و از ۳۰۸ میلیون دلار کمک مالی مضاعف به افغانستان خبر داده است. این هزینه صرف سرپناه، خدمات بهداشت و درمان، غذا، آب و دیگر خدمات اساسی در افغانستان خواهد شد.
در همین حال، گروههای کمکرسانی سازمان ملل و کشورهای اهداکننده بهدنبال راههایی برای تزریق پول نقد به داخل این کشور، بدون افتادن پول به دست طالباناند. پاییز ۲۰۲۱، برنامه توسعه سازمان ملل با استفاده از بانکهای تجاری برای کارکنان بخش بهداشت و درمان مستقیما و از طریق تلفن همراهمشان پول فرستاد و آنانی که موبایل نداشتند هم پول نقد را دستی و حضوری دریافت کردند.
گروههای کمکرسانی خواستار کمک کشورها به افغانستان شدهاند. یک مدیر ارتباطات در کمیته بینالمللی صلیب سرخ گفت که سایر کشورها باید در افغانستان سرمایهگذاری کنند. او تاکید کرد این، تنها راه برای جلوگیری از فروپاشی نظام بانکی و خدمات ضروری چون خدمات بهداشت و درمان در این کشور است.