این روزها هر کس که به یک گوشی موبایل و اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند اخبار جنگ اوکراین را به صورت زنده و یا دست‌کم نسخه‌ای از آن را جایی ببیند.

پست‌های مربوط به اخبار جنگ در رسانه‌های اجتماعی سریع‌تر از آنکه راستی‌آزمایی شوند دست به دست می‌چرخند و خبرهایی که ترکیبی از واقعیت و دروغ و یا مطالبی که از متن خارج شده و کاملا جنبه تبلیغاتی دارند به خورد کاربران داده می‌شود.

در این میان کار مخاطب به عنوان مصرف‌کننده اخبار و اطلاعات بسیار دشوار می‌شود. واشینگتن پست برای مخاطبانی که اخبار را در فضای مجازی دنبال می‌کنند توصیه‌هایی دارد که در ادامه می‌آید.

شرکت‌های فناوری اعلام کرده‌اند تلاش می‌کنند تا با برچسب‌های مناسب و بررسی دقیق مطالب در رسانه‌های اجتماعی، به کاربران کمک کنند اطلاعات نادرست را درباره وقایع اوکراین شناسایی کنند. متا، شرکت مادر فیس‌بوک اعلام کرد در حال افزودن امکانات بیشتر در منطقه اوکراین برای راستی‌آزمایی اخبار مربوط به جنگ است.

یکی از راه‌های پخش اخبار جعلی انتشار عکس‌های قدیمی است. شرکت متا گفته به کاربرانی که سعی می‌کنند عکس‌های مربوط به جنگ را که تاریخ آنها از یک سال می‌گذرد به اشتراک بگذارند، اخطار می‌دهد.

در اینجا چند ابزار مفید و اولیه وجود دارد که همه باید هنگام بررسی اخبار فوری در فضای مجازی از آنها استفاده کنند.

عجله نکنید

پیش از آنکه دکمه به اشتراک‌گذاری را بزنید، اندکی تامل کنید. رسانه‌های اجتماعی برای سرعت انتشار مطالب در فضای مجازی ساخته شده‌اند و برای اینکه کاربران حتی بدون خواندن و درک دقیق مطالب آنها را اینجا و آنجا بازنشر کنند.

مهم نیست که این پست‌ها چقدر ناراحت‌کننده، روشنگر یا خشمگین کننده‌اند. پیش از اینکه در مورد صحت آنها مطمئن شوید از بازنشر آنها خودداری کنید.

منبع اخبار را بررسی کنید

به کسانی که اطلاعات را بازنشر می‌کنند، دقت کنید. اگر از اعضای خانواده یا دوستان شما هستند، لزوما به اطلاعات آنها اعتماد نکنید مگر اینکه خود در محل وقوع حوادث و یا یک کارشناس مورد تایید باشند.

اگر یک فرد غریبه یا سازمان این اطلاعات را منتشر می‌کنند، به یاد داشته باشید که علامت تایید در حساب‌های کاربری آنها و یا شناخته شده بودنشان آنها را قابل اعتماد نمی‌کند. بسیاری از کارشناسان سیاسی و شخصیت‌های معروف اینترنتی هم‌اکنون اطلاعات نادرستی را ارسال می‌کنند و این وظیفه شماست که با شک و تردید به هر پست نگاه کنید.

با مشاهده اخبار و اطلاعاتی که در فضای مجازی بازنشر می‌شوند به دنبال پست اصلی باشید و ببینید منبع اصلی آن کجا بوده است. اگر منبع اخبار نامشخص باشد با احتیاط با آن برخورد کنید. مراقب اسکرین‌شات‌ها و میم‌ها باشید زیرا تایید صحت این موارد دشوارتر است.

هنگام غربالگری حساب‌های کاربری افراد، به تاریخی که حساب‌ها ساخته شده‌اند دقت کنید. این تاریخ در نمایه (پروفایل) حساب کاربری افراد آمده است. مراقب حساب‌هایی که بسیار جدیدند یا دنبال‌کنندگان بسیار کمی دارند، باشید.

در مورد وب‌سایت‌ها، می‌توانید تاریخ تاسیس آنها را در گوگل بیابید. برای این کار نام سایت را در گوگل جستجو کنید، سپس روی سه نقطه عمودی کنار یوآر‌ال (URL) کلیک کنید تا دریابید اولین بار در چه تاریخی توسط موتور جستجو‌گر ایندکس شده است. در این مورد نیز از وب‌سایت‌های بسیار جدید دوری کنید.

فهرستی از منابع قابل اعتماد تهیه کنید

اطمینان از واقعی بودن هر حساب کاربری در رسانه‌های اجتماعی بسیار زمان‌بر است، به‌ویژه که هر لحظه مقداری زیادی محتوای جدید از مکان‌های مختلف به طور همزمان منتشر می‌شود. بنابراین به جای اتکا به حساب‌های شخصی به کارشناسان اعتماد کنید.

کار خبرگزاری‌‌ها و بنگاه‌های خبری جریان اصلی این است که این کار را برای شما انجام دهند. این منابع خبری، اغلب پس از تایید صحت خبرها، ویدیوها و عکس‌ها، آنها را گزارش می‌کنند.

یکی از راه‌های آسان برای دستیابی به اخبار درست دنبال کردن خبرنگاران رسانه‌ای معتبر در رسانه‌های اجتماعی و تهیه لیستی از آنهاست. اکثر این خبرنگاران در محل جنگ حضور دارند و اخبار درست و دست اول را در حساب‌های خود منتشر می‌کنند.

به دنبال تاریخچه و پیش‌زمینه خبر باشید

هزاران پست واقعی از اوکراین در فضای مجازی منتشر می‌شود، از جمله ویدیوهای واقعی از سربازان و روایت‌های دست اول از مردم محلی. حتی اگر فقط پست‌های واقعی را ببینید، این پست‌ها باز هم می‌تواند گیج‌کننده یا گمراه‌کننده باشند.

سعی کنید تمام این کلیپ‌ها یا خبرها را با زمینه‌های وسیع‌تری درباره آنچه اتفاق می‌افتد، تقویت کنید. این اخبار ممکن است قانع کننده‌ترین قطعات یک پازل باشند، اما کل تصویر را به ما ارائه نمی‌دهند. اطلاعات کارشناسان شناخته‌شده در زمینه سیاست خارجی، جنگ سایبری، تاریخ و سیاست را با هم ترکیب کنید یا به رسانه‌های آنلاین و تلویزیونی مراجعه کنید که این کار را برای اکثر خبرها انجام می‌دهند.

بررسی دقیق ویدئو و عکس‌ها

اگر به بررسی عمیق‌تر چیزهایی که می‌بینید علاقه دارید، حواستان به ویرایش‌های متعدد و برش‌های عجیب و غریب باشد. صدای ویدئو را به دقت گوش کنید و برای بررسی صحت آنها از ابزارهای راستی‌آزمایی استفاده کنید.

سایت‌های رسانه‌های اجتماعی ابزارهای راستی‌آزمایی یا برچسب‌های هشدار دهنده مخصوص خود را دارند و بسیاری از آنها اعلام کرده‌اند که منابع و برچسب‌هایی را به‌طور خاص برای رسیدگی به اطلاعات نادرست درباره جنگ اوکراین اضافه می‌کنند. با این حال، با توجه به حجم زیاد پست‌هایی که با آن‌ سروکار دارند، میلیون‌ها نفر می‌توانند یک ویدیوی مشکل‌دار را پیش از آنکه شناسایی شود، ببینند.

مراقب هشدارهای محتوایی پست‌های شخصی در رسانه‌های اجتماعی باشید که به صورت برچسب‌هایی در زیر لینک یا به‌ صورت اخطار پیش از ارسال مطلبی که ممکن است گمراه‌کننده باشد، ظاهر می‌شوند.

اخبار یا تصاویری که افراد در رسانه‌های اجتماعی پست می‌کنند را با ابزارهای راستی‌آزمایی وب‌سایت‌هایی مانند واشینگتن پست، اسنوپس و پولی‌فکت امتحان کنید.