شیوع آبله میمون در ایالات متحده، اروپا، استرالیا و خاورمیانه دانشمندان را شگفتزده کرده است و نگرانیها را از سرایت گستردهتر این بیماری، افزایش داده است.
آبله میمون یک بیماری ویروسی است با نشانههایی همچون تب و بثورات پوستی جوشمانند. این بیماری معمولا خفیف است اما دو سویه دارد: یکی سویه کنگو که موجب وخامت حال فرد مبتلا میشود و با ۱۰ درصد احتمال مرگ همراه است. دیگری سویه غرب آفریقا که نرخ مرگومیر ناشی از ابتلا به آن حدود یک درصد است.
بنا بر آمار، تا روز چهارشنبه چهارم خرداد، شمار موارد قطعی و مشکوک ابتلا به آبله میمون ۳۴۶ مورد بوده که تمامی این موارد در ۲۲ کشور جهان، خارج از آفریقا، جایی که ویروس آبله میمون بومی آن است، دیده شده است.
این نخستین بار است که ویروس به این شکل گسترش پیدا کرده است.
پیش از شیوع اخیر، موارد ابتلا به آبله میمون با مسافرت به مناطقی که ویروس، بومی آن مناطق بود ارتباط داشت یا با واردات حیواناتی که مبتلا به این ویروس بودند.
در اغلب موارد جدید ابتلا، عفونت از راه رابطه جنسی سرایت یافته و در رابطه جنسی مردان با مردان رخ داده است.
با وجود این، سازمان بهداشت جهانی هشدار داده است هر کسی میتواند به ویروس مبتلا شود و به ویژه احتمال ابتلای کودکان، زنان باردار و افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، بیشتر است.
طبق اطلاعات منتشر شده بر روی وبسایت سازمان بهداشت جهانی، احتمال ابتلای هر کسی که در تماس نزدیک با فرد مبتلا به عفونت قرار گیرد، وجود دارد.
آبله میمون بیماری نادر است که عامل آن ویروسی با همین نام است. این بیماری عضو خانواده بزرگتر آبله و البته خفیفتر از باقی انواع آن است.
واکسن آبله تا ۸۵ درصد در برابر ابتلا به آبله میمون مصونیت میدهد.
طبق توصیه سازمان بهداشت جهانی، نیاز به واکسیناسیون عموم برای جلوگیری از شیوع بیماری نامحتمل است اما با توجه به سرعت شیوع و ابهام درباره علت نحوه سرایت فعلی بیماری، این سازمان از مردم خواسته بهداشت را رعایت کنند و رابطه جنسی امن داشته باشند تا از سرایت بیماری جلوگیری شود.
چگونه باید از خود در برابر ابتلا به آبله میمون محافظت کرد؟
متخصصان حوزه بهداشت و درمان بر این باورند که احتمال سرایت آبله میمون در بین عموم جمعیت پایین است اما اقداماتی میتواند ریسک ابتلا به ویروس را کاهش دهد.
موارد زیر توصیههای جمعآوری شده از مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها در آمریکا، خدمات سلامت همگانی بریتانیا و سازمان بهداشت جهانی است:
- از تماس با افرادی که اخیرا به آبله میمون مبتلا شدهاند یا کسانی که ممکن است به این بیماری مبتلا باشند، دوری کنید.
- در تماس نزدیک با فرد مبتلا و نشانهدار، ماسک بزنید.
- در رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید. در صورتی که اخیرا شریک یا شریکان جنسیتان را عوض کردهاید، حواستان به نشانههای ظهور بیماری باشد.
- از تماس با حیواناتی که میتوانند ناقل آبله میمون باشند دوری کنید؛ از جمله حیوانات مریض یا لاشه جانوران و به ویژه حیواناتی همچون میمون و جوندگان که سابقه ابتلا به این بیماری را دارند.
- دستهایتان را به خوبی تمیز کنید، مخصوصا پس از تماس با افراد یا حیواناتی که مبتلا به بیماری یا مشکوک به ابتلا هستند. میتوانید دستانتان را با آب و صابون بشویید یا از ژل ضدعفونیکننده دست استفاده کنید.
- اگر از فرد مبتلا یا مشکوک به ابتلا به آبله میمون نگهداری میکنید، لباس محافظتی بپوشید.
- فقط گوشت کاملا پختهشده بخورید.
از سوی دیگر آبله میمون میتواند از راه تماس با اشیا و سطوح نیز منتقل شود. پس بهتر است از لمس وسایلی که افراد و حیوانات مبتلا با آن تماس داشتهاند پرهیز شود.
دکتر اسکات گوتلیب، پزشک، میگوید ویروس آبله میمون در خارج از بدن میزبان انسان بسیار پایدار است و میتواند بر روی وسایلی همچون لحاف و غیره زنده بماند.
پروفسور امانوئل آندره، پزشک نیز در گفتوگو با شبکه سیانبیسی، شستوشوی مرتب لباس و رختخواب را با دمای بالا توصیه میکند.
آندره میگوید که فکر نمیکند نیازی باشد که عموم مردم از سوار شدن به تاکسی و رفتن به خرید و هتلها اجتناب کنند.
او اضافه میکند که عموم مردم نیاز ندارند رعایتی بیشتر از آنچه در زندگی روزمره دارند در پیش بگیرند اما تأکید میکند اگر افراد در محیط پرخطر قرار بگیرند، باید بیشتر احتیاط کنند.
در صورت ابتلا به آبله میمون چه باید بکنید؟
اگر شک دارید که به آبله میمون مبتلا شدهاید یا نه، باید خود را قرنطینه و از تماس با دیگران دوری کنید و بلافاصله کمک پزشکی بگیرید.
نشانههای اولیه آبله میمون شامل تب، سردرد، درد عضلات، تورم و کمردرد است. سپس بین یک تا پنج روز، بثورات پوستی جوشمانند روی صورت، دست، پا، چشم، دهان و اندام جنسی ظاهر میشود. بثورات میتواند به برآمدگیهایی بر روی پوست تبدیل شود. این برجستگیها سپس به تاولهایی تبدیل میشوند که در آنها مایع سفیدی جمع میشود. این مایع با ترکیدن تاول رها میشود. پوست روی زخم تاولها، پس از خشک شدن میافتد.
بسیاری از نشانههای ابتلا به آبله میمون با دیگر بیماریها همچون آبلهمرغان، هرپس و سفلیس شباهت دارد. پس نظر پزشک برای تشخیص قطعی بیماری مهم است.
اگر به آبله میمون مبتلا شدهاید باید خود را تا زمان مسری بودن ویروس، قرنطینه کنید. بیماری اغلب خفیف است و بیشتر افراد با گذشت دو تا چهار هفته از ابتلا به ویروس خوب میشوند.
توصیههای پزشکی درباره آبله میمون بر حسب کشور متفاوت است اما بنا بر توصیه بریتانیا، بهتر است افراد مبتلا در یک بیمارستان تخصصی بمانند تا از سرایت ویروس به دیگر افراد جلوگیری شود.