یحیی سنوار یکی از چهرههای شناخته شده حماس و از رهبران آن است. مقامات امنیتی اسرائیل مدتها قبل از اینکه شبهنظامیان حماس در روز ۱۵ مهر از حصار مرزی غزه عبور کنند، از او بهعنوان یکی از ظالمترین دشمنان خود نام میبردند.
اگر در حال حاضر اسرائیل یک هدف واضح از جنگ با حماس داشته باشد، آن میتواند دستگیری یا ترور رهبر این گروه، یحیی سنوار باشد.
سنوار ۶۰ ساله از سوی اسرائیل به دلیل استفاده از شیوههای خشونتآمیز و ظالمانه در شکنجه دشمنانش، اعم از اسرائیلی و فلسطینی، بهعنوان «قصاب خان یونس» شناخته میشود.
اسرائیل او را عامل اصلی قتلعام غیرنظامیان اسرائیلی به دست هزاران شبهنظامی حماس در حمله هفتم اکتبر میداند.
ریچارد هخت، سخنگوی نیروهای دفاعی ارتش اسرائیل به خبرنگاران گفته است: «سنوار را خواهیم گرفت؛ هر چقدر که طول بکشد ... و این جنگ میتواند طولانی باشد.»
فاکسنیوز در گزارشی به معرفی یحیی سنوار و نقش او در حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل پرداخته است که «بدترین حمله علیه یهودیان از زمان هولوکاست» است.
در این حمله تاکنون هزار و ۴۰۰ اسرائیلی کشته شدهاند. بیش از ۲۰۰ نفر دیگر هم اسیر شدهاند و در نوار غزه به عنوان گروگان نگهداری میشوند.
مردان، زنان و کودکان غیرنظامی نه تنها به قتل رسیدند، بلکه به گفته شاهدان عینی متعدد به بسیاری از آنان تجاوز جنسی هم شده است.
یحیی سنوار کیست؟
سنوار در اوایل دهه ۱۹۶۰ در اردوگاه آوارگان غزه در خان یونس به دنیا آمد. او پس از تاسیس حماس در سال ۱۹۸۷ به این گروه پیوست.
بر اساس گزارش روابط خارجی شورای اروپا، سنوار پس از کمک به تشکیل نیروی امنیت داخلی حماس به ستمگری شهرت یافت.
دو سال بعد از پیوستن به حماس، سنوار به دلیل دست داشتن در ربودن و کشتن دو اسرائیلی و همچنین همکاری در شکنجه و قتل چهار فلسطینی به دست اسرائیل دستگیر شد.
او به حبس ابد محکوم شد و ۲۲ سال را در زندان اسرائیل سپری کرد اما در نهایت هنگام تبادل زندانیان فلسطینی با سرباز ربوده شده، گیلاد شالیت در سال ۲۰۱۱ آزاد شد.
گمان میرود در حال حاضر سنوار در تونلهایی پنهان شده باشد که حماس برای انتقال سلاح و جنگجویان از آنها استفاده میکند و حتی ممکن است گروگانهای اسرائیلی آنجا باشند.
کوبی مایکل، محقق ارشد موسسه مطالعات امنیت ملی در تلآویو به فاکسنیوز گفت: «سنوار از روزهای اولیه تاسیس حماس فعال بوده است. او در زندان به یکی از رهبران برجسته زندانیان حماس تبدیل شد و در میان تمامی اسرای فلسطینی شخصیتی بسیار تاثیرگذار بود.»
مایکل در ادامه گفت: «سنوار در طول مدت زندان، صحبت کردن به زبان عبری را آموخت. او جامعه اسرائیل را به خوبی میشناسد.»
به گفته این محقق، سنوار فردی مذهبی است؛ نه لزوما در عمل، بلکه در افراطگرایی.
او در روح و روان خود یک «شهید زنده» است؛ نه ترسی از جان باختن دارد و نه از قربانی کردن. او افراطی و معتقد است که میتواند مردم فلسطین را برای نابودی اسرائیل هدایت کند.
مایکل ادامه داد: «وقتی او از نابودی صهیونیسم و بالا بردن پرچم خلافت مسلمانان از مراکش تا بنگلادش صحبت میکند، برای نسلهای آینده و بعد از زمان حیات خود برنامه میریزد.»
سنوار پس از بازگشت به غزه بهعنوان بخشی از قرارداد شالیت، به یکی از رهبران محبوب حماس و وابسته به اخوانالمسلمین تبدیل شد.
او در سال ۲۰۱۷ به جای اسماعیل هنیه بهعنوان رهبر سیاسی حماس انتخاب شد.
بر اساس گزارش روابط خارجی شورای اروپا، سنوار پس از این انتصاب تلاش کرد تا روابط با مصر و گروه فتح را بهبود ببخشد.
فتح جناحی است که کنترل تشکیلات خودگردان فلسطین در کرانه باختری را در دست دارد.
«ترویج جهاد و کشتن کفار» تا پای مرگ
یحیی سنوار در سال ۲۰۱۸ به نیویورکتایمز گفت: «فلسطینیها ترجیح میدهند حقوق خود را از راههای نرم و مسالمتآمیز به دست آورند اما آنها همچنین حق دارند با مقاومت به حقشان برسند.»
مایکل هوروویتز، تحلیلگر ژئوپلیتیک و امنیت به انبیسی نیوز گفت سنوار که ظاهرا با این استراتژی پیشرفت کمی داشت، در انتخابات اخیر داخلی حماس با «مخالفان قابل توجهی» روبهرو شد.
هوروویتز در ادامه گفت: «ممکن است همین امر او را وادار به بازگشت به رویارویی تمام عیار با اسرائیل کرده باشد.»
مایکل میلشتاین، رییس مرکز مطالعات فلسطین دانشگاه تلآویو در گفتوگو با فاکسنیوز، سنوار را بخشی از نسل دوم رهبران حماس توصیف و خاطرنشان کرد او پتانسیل رهبری کل جنبش و نه صرفا هدایت غزه را دارد.
میلشتاین گفت: «در مقایسه با هنیه و خالد مشعل، رهبران سابق حماس، سنوار کاریزماتیک است و نسبت به آنها بسیار تندروتر و رادیکالتر.»
به گفته میلشتاین، سنوار برخلاف دیگران که دوست دارند کت و شلوار و کراوات بپوشند، معتقد است برای «ترویج جهاد و کشتن کفار» به دنیا آمده و این رویکرد اوست.
او تاکید کرد سنوار مایل است درگیری را به «سطح دیگری» برساند و برای همین بعید است که از تهدید ارتش اسرائیل فرار یا خود را تسلیم کند.
میلشتاین ادامه داد: «به نظر من او تا زمانی که بمیرد مبارزه خواهد کرد؛ سنوار چنین رهبری است.»
سنوار در شش سال گذشته فقط یک یا دو بار برای رفتن به مصر، غزه را ترک کرده است.
پس از اعلام دونالد ترامپ، رییسجمهوری وقت آمریکا مبنی بر انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس در سال ۲۰۱۸، تظاهرات گستردهای در غزه و امتداد حصار مرزی با اسرائیل آغاز شد.
آن زمان عدهای باور داشتند سنوار ناآرامیها را ایجاد و هزاران فلسطینی را تحریک و تشویق میکند تا برای آسیب رساندن به غیرنظامیان وارد اسرائیل شوند.
اسرائیل معتقد است در حمله هفتم اکتبر که به وسیله نیروهای نخبه حماس رهبری شد، سنوار و دیگر رهبران حماس مانند محمد ضیف، بیش از دو سال مشغول برنامهریزی بودهاند.
شواهدی وجود دارد که نشان میدهند سنوار عمدا شرکای منطقهای مانند مصر و قطر را گمراه کرده تا باور کنند او بیشتر به دنبال کاهش بحران انسانی برای ساکنان غزه است تا کشاندن اسرائیل به جنگ.
به گفته هلیر، متخصص ژئوپلیتیک و امنیت از موسسه خدمات مشترک سلطنتی مستقر در لندن، نمیتوان دیپلماسی سنوار را بهعنوان یک راهبرد برای ارائه اطلاعات نادرست عمدی از سوی حماس نادیده گرفت.
او گفت: «ما این تصور را داشتیم که حماس علاقهای به رویارویی و تشدید تنش ندارد.»
هلیر افزود: «حملات اخیر نشان داد که برداشت ما نادرست و دیپلماسی، اولویت اصلی افراد کلیدی در حماس نبوده است.»
پیتر لرنر، سخنگوی ارتش اسرائیل به فاکسنیوز گفت که بدون شک سنوار مغز متفکر قتلعام [هفتم اکتبر] بوده است.
لرنر گفت: «او کل نهاد حماس، دولت و شاخه نظامی را هماهنگ کرد. او معمار این حمله بود و چراغ سبز نهایی را برای انجام این کار نشان داد.»
به گفته لرنر، او شخصیت اصلی است؛ «اگرچه افراد دیگری نیز در قصابی غیرنظامیان ما نقش داشتند».
مایکل در مورد اینکه آیا اسرائیل قادر به دستیابی به بزرگترین دشمن خود خواهد بود، به فاکس نیوز گفت: «تا زمانی که مصمم بمانیم و تحت فشار جامعه بینالمللی تسلیم نشویم، اسرائیل میتواند سنوار را بگیرد.»
او در انتها گفت: «سنوار برای مدت زیادی زنده نخواهد ماند.»
انبیسی نیوز هم به نقل از ارتش اسرائیل، یحیی سنوار را «مرد مردهای در حال راه رفتن» نامید که تلاش برای شکارش همزمان با آماده شدن به منظور تهاجم زمینی به غزه، ادامه دارد.