شوخطبعی مدتهاست بهعنوان یکی از ویژگیهای مطلوب در روابط شرکای بالقوه به منظور ایجاد روابط عاشقانه شناخته شده است. تحقیقات جدید نیز نقش و تاثیر آن را در حفظ و تقویت روابط، بیش از پیش روشن کرده است.
در یک پژوهش جدید، محققان به بررسی نقش شوخطبعی در زوجهایی پرداختند که مدتی از شروع رابطهشان میگذشت.
بر اساس گزارش وبسایت سای پست، در گذشته مطالعات عمدتا بر اهمیت شوخطبعی در مراحل آغازین رابطه متمرکز بودند و در نتیجه درک ما از اینکه چگونه طنز بر روابط عاشقانه در طول زمان تاثیر میگذارد، محدود و غیرمستند باقی مانده بود.
این یافتهها که در مجله علوم روانشناسی منتشر شده است، نشان میدهند شوخطبعی فقط یک چاشنی خوشایند در روابطمان نیست بلکه ابزار قدرتمندی است که زوجها از آن برای نشان دادن تداوم علاقه و بهبود کیفیت رابطه استفاده میکنند.
کنت تان، نویسنده این مطالعه و استادیار روانشناسی در دانشگاه مدیریت سنگاپور توضیح داد: «من و همکارانم سالهاست در حال بررسی تاثیر شوخطبعی در روابط بودهایم اما از منظر شروع رابطه. به طور معمول شوخطبعی بر جذابیت مقدم است تا جایی که افراد شوخطبع، جذابتر به نظر میرسند.»
تان در ادامه افزود: «هر چند نتایج تحقیقات قبلی میگویند این امکان وجود دارد که وقتی جذب کسی میشوید، او را شوخطبع بیانگارید.»
بنا بر شواهد منقول، وقتی افراد در رابطه خوشحال هستند شریک زندگی خود را بانمک میبینند؛ حتی اگر از نظر عینی آنقدرها هم خندهدار نباشند.
تان گفت که از این رو، آنها قصد داشتند ارتباط بین شوخطبعی و کیفیت رابطه را در طولانیمدت و پس از شروع روابط بررسی کنند.
تان و همکارانش یک مطالعه منحصر به فرد را روی ۱۰۸ زوج از یک دانشگاه بزرگ در سنگاپور انجام دادند. در این مطالعه، زوجهایی مورد بررسی قرار گرفتند که بهطور میانگین مدت رابطه عاشقانه آنها ۱۸ ماه و ۲۷ روز بود.
بررسی گزارش روزانه احساسات زوجها
محققان از رویکرد برداشتهای روزانه استفاده کردند و از شرکتکنندگان خواستند ارزیابیهای خود را برای هفت شب متوالی یادداشت کنند.
بر اساس این تحقیق، شرکتکنندگان هر روز برداشت خود را از میزان شوخطبعی موجود در رابطه، میزان رضایت از رابطه، تعهد و درک شدن از سوی شریکشان گزارش کردند.
محققان در مجموع هزار و ۲۲۷ ارزیابی روزانه از زوجها جمعآوری کردند که برای تجزیه و تحلیل، مجموعه داده جامعی در اختیارشان قرار داد.
این دادهها به محققان اجازه داد تا نوسانات روزانه در میزان شوخطبعی و کیفیت روابط را بررسی کنند.
در این دادهها، تان و همکارانش بیشتر به مدل شاخص-علاقه در ارتباط با میزان شوخطبعی موجود در رابطه عاشقانه برخوردند.
طبق این مدل، شوخطبعی بهعنوان ابزاری برای حفظ و نشان دادن علاقه نسبت به رابطه عاشقانه عمل میکند.
روزهایی که افراد سطح بالاتری از رضایت یا تعهد را از جانب شریک خود حس میکردند، علاقه بیشتری را به شوخطبع بودن گزارش میدادند.
این نتایج نشان میدهند میزان تمایل افراد برای شوخطبع بودن، بهعنوان ابرازی برای نشان دادن میزان دلبستگی آنها به تداوم یک رابطه استفاده میشود.
رابطه میزان شوخطبعی و انتظار از کیفیت رابطه
تان گفت که او و همکارانش «شواهد ثابتی» از «چشمانداز شاخص علاقه» در روابط در حال جریان پیدا کردند.
در روزهایی که افراد از رابطهشان راضیتر و به آن متعهدتر بودند، شریک عاشقانه خود را هم در همان روز و هم در روز بعد شوخطبعتر میپنداشتند.
در مقابل، روزهایی که کمتر از رابطه خود راضی بودند، شریک زندگیشان را هم کمتر شوخطبع میدانستند.
آیا مردان بیش از زنان برای جذب شریک عاطفی از شوخطبعی استفاده میکنند؟
برخلاف برخی نظریهها که نشان میدهند مردان ممکن است بیشتر از زنان از حس شوخطبعی برای جذب شریک عاطفی استفاده کنند، این مطالعه تفاوت جنسیتی قابل توجهی را در رابطه بین شوخطبعی و کیفیت رابطه پیدا نکرده است.
بر اساس این تحقیق، هم مردان و هم زنان از طنز برای حفظ علاقه و تقویت پیوندهای خود استفاده میکنند.
تان تاکید کرد: «ما نتایج خود را با مطالعه روابط عاشقانه دانشجویی بهدست آوردیم اما معتقدیم تحقیقات آینده میتوانند به زوجهای متاهل و مسنتر از فرهنگهای غربی نیز تعمیم یابند.»
تان در پایان گفت او و تیمش به دنبال بررسی آن دسته از شاخصها و ویژگیهای روانشناختی هستند که نشان بدهند: آیا وقتی در روابط شوخطبعی وجود دارد، زوجها به شریک زندگی خود بیشتر فکر میکنند؟
بهطور مثال زوجهایی که مدتی از رابطهشان میگذرد، آیا هنگامی که شریکشان شوخ طبع است، درست مانند زمانی که روابطشان تازه شروع شده بود، او را خلاق، باهوش و خونگرم میبینند؟