در آیندهای نزدیک یک آزمایش خون ساده ممکن است بتواند افراد آسیبپذیرتر را شناسایی و برای پزشکان امکان مداخله زودهنگام فراهم کند؛ به ویژه در مورد افرادی با افکار خودکشی که ممکن است همیشه نتوانند درد عمیقشان را بروز دهند.
وبسایت استادی فایندز، با انتشار گزارشی از تحقیقاتی جدید در زمینه درمان اختلال افسردگی خبر داد.
محققان دانشکده پزشکی دانشگاه سن دیگو در کالیفرنیا به کشف مهمی در زمینه سلامت روان دست یافتهاند که به طور بالقوه و با انجام آزمایش خون، قادر به تشخیص افکار خودکشی در افراد مبتلا به اختلال افسردگی شدید خواهد بود.
بر اساس این گزارش، تخمین زده میشود در آمریکا اختلال افسردگی ۱۶/۱ میلیون بزرگسال را تحت تاثیر قرار داده و سالانه هزینهای بالغ بر ۲۱۰ میلیارد دلار بر بخش درمان تحمیل میکند.
افسردگی اصولا با علایم روانی همراه است. با این حال مطالعه جدید محققان ابعاد فیزیکی قابل توجه این بیماری را به ویژه در متابولیسم سلولی برجسته میکند.
محققان اکنون روی نشانگرهای متابولیسم سلولی بهعنوان شاخصهای کلیدی در مطالعه بیماریهای روانی با هدف اصلاح رویکردهای تشخیصی و درمانی تمرکز کردهاند.
درمان شخصیسازی شده
در این مطالعه دانشمندان سعی دارند با بررسی تغییرات متابولیک منحصر به فرد، اهداف بالقوهای را برای درمان فردی ارائه کنند.
به جای یک رویکرد درمانی یکسان، پزشکان میتوانند درمان را بر اساس نیازهای متابولیکی خاص بیمار شامل مکملهای غذایی مانند اسید فولیک یا کارنیتین برای رفع کمبودهای شناسایی شده، تنظیم کنند.
میتوکندری
سلولهای بدن خود را به عنوان کارخانههای کوچکی تصور کنید که با فعالیت نیروگاههای میکروسکوپی به نام میتوکندری انرژی میگیرند.
در مواجهه با کمبود مواد اولیه، این کارخانهها و نیروگاهها در معرض فروپاشی قرار میگیرند و عملیات ظریف آنها مختل میشود.
درک نقش اختلال عملکرد میتوکندری در افسردگی، راه را برای توسعه داروهای جدیدی باز میکند که این ماشین حیاتی سلولی را هدف قرار میدهند.
به لطف یافتههای این مطالعه که در مجله Translational Psychiatry منتشر شده است، اکنون پتانسیل تشخیص افکار خودکشی از طریق انجام آزمایش خون در بیماران مبتلا به افسردگی وجود دارد.
این تیم تحقیقاتی نمونه خون ۹۹ فرد مبتلا به نوعی از افسردگی مقاوم به درمانهای رایج (TRD) را تجزیه و تحلیل کردند که افکار خودکشی را نیز تجربه کرده بودند.
آنها الگوهای منحصر به فردی را از پنج ماده شیمیایی مختلف یافتند که در خون در گردش هستند. این الگوهای منحصر به فرد، مانند یک کد ظریف عمل و تغییرات متابولیک مرتبط با افسردگی و افکار خودکشی را آشکار میکنند.
این توانایی قابل توجه برای تشخیص افراد در معرض خطر خودکشی بر اساس بررسی متابولیتهای خون، میتواند منجر به دستیابی به یک ابزار تشخیص زودهنگام شود.
پروفسور رابرت ناویو از بخش اطفال و آسیبشناسی دانشکده پزشکی سن دیگو و یکی از نویسندگان این مطالعه، نوشت: «فرض کنیم گروهی ۱۰۰ نفره متشکل از زنان و مردان دارای افسردگی، غیر افسرده و دارای افکار خودکشی بررسی شوند. با این روش ما میتوانیم با بررسی پنج متابولیت موجود در خون مردان و پنج متابولیت دیگر در خون زنان، ۸۵ تا ۹۰ نفر از افرادی را که در معرض بیشترین خطر احتمال خودکشی کردن هستند به درستی شناسایی کنیم.»
ناویو افزود: «انجام این آزمایش خون میتواند از نظر تشخیصی مهم باشد اما از طرفی به ما فرصت بررسی علت آن چیزی را میدهد که در واقع منجر به این تغییرات متابولیک میشود.»
متابولومیکس
متابولومیکس، روشی نوین در مطالعه فرآیندهای شیمیایی شامل متابولیتها، نقشی اساسی در پیشبرد این تحقیق ایفا کرده است.
بررسی متابولیتها میتواند درک بهتری از بیولوژی سلولی در اختیار دانشمندان قرار دهد.
ناویو با تاکید بر اهمیت این فنآوری در درک چگونگی تاثیر تغییرات شیمیایی بدن بر حالات و رفتارهای روحی و روانی انسان گفت: «شناسایی زیست نشانگرها (بایومارکرهای) خاص مرتبط با افکار خودکشی بر اهمیت متابولومیکس در تغییر نحوه تشخیص و درمان سلامت روان تاکید میکند.»
او در ادامه گفت: «بیماریهای روانی مانند افسردگی، تاثیرات و محرکهایی فراتر از مغز دارند. تا ۱۰ سال پیش، مطالعه اینکه چگونه شیمی کل بدن بر رفتار و وضعیت ذهنی ما تاثیر میگذارد دشوار بود اما فنآوریهای مدرن مانند متابولومیکس به ما کمک میکنند تا به مکالمات سلولها به زبان مادری آنها که بیوشیمی است گوش دهیم.»
امکان انجام این نوع آزمایش خون در تشخیص افکار خودکشی، درهای جدیدی را برای درمان و مراقبتهای بهداشت روان به صورت اختصاصی برای هر فرد میگشاید.
چنین آزمایشی میتواند امکان مداخله زودهنگام برای نجات جان افراد در معرض خطر را فراهم کند.
این تحقیق همچنین راه را برای بررسی رویکردهای درمانی جدید در موارد گوناگون مانند جبران کمبودهای متابولیک خاص هموار میکند.
ناویو تاکید کرد در حالی که یک متابولیت خاص نمیتواند برای درمان تمام بیماریها کافی باشد، جبران کمبودهای متابولیک با ترکیباتی مانند اسید فولیک و کارنیتین ممکن است متابولیسم را در جهت مفیدی تحریک کند.
به گفته او، در حال حاضر این رویکرد میتواند پاسخدهی به درمان را افزایش داده و از خودکشی جلوگیری کند.
ارتباط بیماریهای مزمن با افسردگی
پروفسور ناویو گفت: «بسیاری از بیماریهای مزمن با افسردگی همراه هستند زیرا سالها کنار آمدن با یک بیماری میتواند بسیار استرسزا باشد. اگر بتوانیم راههایی برای درمان افسردگی و افکار خودکشی در سطح متابولیک پیدا کنیم، ممکن است به بهبود نتایج بسیاری از بیماریهایی که منجر به افسردگی میشوند نیز کمک کنیم.»
او افزود: «بسیاری از بیماریهای مزمن مانند اختلال استرس پس از سانحه و سندرم خستگی مزمن کشنده نیستند، مگر اینکه منجر به افکار و اعمال خودکشی شوند.»
به گفته او، اگر بتوانیم از متابولومیکس برای شناسایی افرادی استفاده کنیم که بیشترین خطر تهدیدشان میکند، در نهایت میتوانیم زندگیهای بیشتری را نجات دهیم.