دیوان بینالمللی دادگستری، عالیترین نهاد قضایی سازمان ملل متحد به اسرائیل دستور داد تمهیداتی را برای مجازات «تحریک مستقیم به نسلکشی» در عملیات خود علیه گروههای شبهنظامی فلسطینی در غزه اتخاذ و از انجام چنین رفتارهایی جلوگیری کند.
دیوان بینالمللی دادگستری روز جمعه ششم بهمن رای خود را در پروندهای که آفریقای جنوبی علیه اسرائیل به اتهام «نسلکشی» در این دیوان گشوده، اعلام کرد.
این دیوان در حکم خود نوشت: «دولت اسرائیل باید تمام اهرمهایی را که در اختیار دارد برای جلوگیری از ارتکاب همه اعمال در محدوده ماده دوم کنوانسیون نسلکشی اتخاذ کند.»
این دادگاه موسوم به دادگاه لاهه گفت که حق فلسطینیان غزه برای محافظت از اقدامات نسلکشی را به رسمیت میشناسد و حداقل برخی از حقوقی که آفریقای جنوبی در «پرونده شکایت به اتهام نسلکشی در عملیات اسرائیل علیه حماس در غزه» به دنبال آن است، قابل قبول است.
این نهاد قضایی افزود که به نظر میرسد فلسطینیها یک گروه حمایت شده تحت کنوانسیون نسلکشی هستند.
دیوان بینالمللی دادگستری گفت اسرائیل که ورود تمامی کمکهای بینالمللی به نوار غزه را کنترل میکند، باید «گامهایی سریع» برای فراهم کردن «کمکهای بشردوستانه مورد نیاز فوری فلسطینیان» بردارد.
حکم صادر شده در روز جمعه از سوی دیوان بینالمللی دادگستری به اتهام اصلی این پرونده - اینکه آیا در غزه نسلکشی رخ داده است یا نه - نپرداخت و خواستار توقف جنگ نیز نشد بلکه این حکم بر مداخله فوری مورد درخواست آفریقای جنوبی تمرکز کرد.
با وجود استقبال آفریقای جنوبی از این حکم، وزیر امور خارجه این کشور اعلام کرد چنین حکمی بدون توقف جنگ در غزه موثر نیست.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در واکنش به حکم دیوان بینالمللی کیفری گفت: «ما ضمن پایبندی به قوانین بینالمللی به دفاع از خود ادامه خواهیم داد.»
همزمان وزیر امنیت ملی اسرائیل دیوان بینالمللی کیفری را «یهود ستیز» خواند.
ایتامار بن گویر، وزیر امنیت ملی اسرائیل در واکنش به حکم دیوان بینالمللی کیفری گفت: «تصمیمهایی که ادامه حیات اسرائیل را به خطر میاندازند، نباید مورد توجه قرار بگیرند.»
او افزود: «ما باید تا رسیدن به پیروزی کامل به شکست دادن دشمن ادامه دهیم.»
سامی ابوزهری، یکی از مقامات ارشد حماس روز جمعه به رویترز گفت: «تصمیم دیوان بینالمللی دادگستری تحول مهمی است که به منزوی کردن اسرائیل و افشای جنایات آن در غزه کمک میکند.»
وی افزود: «ما خواهان وادار کردن اشغالگران به اجرای تصمیمات دادگاه هستیم.»
آفریقای جنوبی پیشتر و در اولین جلسه این دادگاه، اسرائیل را به نقض کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد «نسلکشی» متهم و تاکید کرد حتی حمله حماس در روز هفتم اکتبر نمیتواند چنین نقضی را (که آفریقای جنوبی مدعی آن است)، توجیه کند.
تال بکر، یکی از وکیلان دولت اسرائیل روز جمعه در جلسهای که به دفاع اسرائیل اختصاص داشت گفت که آفریقای جنوبی «متاسفانه تصویری کاملا از ماهیت خود خارج شده» از درگیری غزه به دادگاه ارائه کرد.
او با استفاده از ویدیوها و تصاویر، نماهایی از وحشتافکنیهایی که به گفته این وکیل دادگستری در جریان حمله حماس به اسرائیل صورت گرفت، به دادگاه ارائه داد.
مقامهای اسرائیلی از جمله رییسجمهوری و نخستوزیر این کشور پیشتر اتهام نسلکشی را رد کردند.
ابراهیم رئیسی همزمان با برگزاری جلسه روز جمعه دادگاه لاهه با سیریل رامافوزا، رییسجمهوری آفریقای جنوبی تلفنی گفتوگو کرد.
رییس دولت جمهوری اسلامی گفت که شکایت از اسرائیل به دیوان بینالمللی دادگستری، نام رامافوزا را «در کنار نام نلسون ماندلا به عنوان شخصیتی ضد نژادپرستی و عدالتخواه در جهان ثبت خواهد کرد».
همزمان دیوید کامرون، وزیر امور خارجه بریتانیا در سفری به استانبول گفت که شکایت آفریقای جنوبی از اسرائیل به دیوان بینالمللی کیفری برای دستیابی به توقف در جنگ غزه اقدام مفیدی نیست.
آفریقای جنوبی بر این اساس از اسرائیل در دادگاه بینالمللی دادگستری شکایت کرده که هر دو کشور کنوانسیون مقابله با نسلکشی را امضا کردهاند.
حزب کنگره ملی آفریقا که در آفریقای جنوبی قدرت دارد، مدتها از آرمان فلسطین حمایت کرده است.
نلسون ماندلا، رییسجمهوری سابق آفریقای جنوبی و قهرمان مبارزات ضد آپارتاید، گفته است آزادی آفریقای جنوبی بدون آزادی فلسطینیها «ناقص» خواهد بود.