خبرگزاری رویترز به نقل از شش منبع، که نام هیچ یک از آنها را اعلام نکرده، گزارش داد که جمهوری اسلامی تعداد زیادی موشک بالیستیک قوی زمین به زمین را به روسیه داده است و این اقدام، همکاری نظامی بین دو کشور تحت تحریم‌های آمریکا را عمیق‌تر می‌کند.
خبرگزاری رویترز به نقل از شش منبع، که نام هیچ یک از آنها را اعلام نکرده، گزارش داد که جمهوری اسلامی تعداد زیادی موشک بالیستیک قوی زمین به زمین را به روسیه داده است که همکاری نظامی بین دو کشور تحت تحریم‌های آمریکا را عمیق‌تر می‌کند.
براساس گزارش رویترز به نقل از سه منبع، که صرفا مقام‌های جمهوری اسلامی معرفی شده‌اند، تهران حدود ۴۰۰ موشک بالیستیک که عمدتا شامل موشکهای کوتاه برد فاتح ۱۱۰ و ذوالفقار است به روسیه تحویل داده است.
کارشناسان می‌گویند که این موشکهای متحرک جاده‌ای می‌توانند اهدافی را در فاصله بین ۳۰۰ تا ۷۰۰ کیلومتر مورد اصابت قرار دهند.
هم وزارت دفاع جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران، که بر برنامه موشکی بالیستیک ایران نظارت دارد، و هم وزارت دفاع روسیه حاضر نشده‌اند به پرسش‌های رویترز در این زمینه پاسخ دهند.
خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام نظامی در ایران نوشت که حداقل چهار محموله موشک به روسیه ارسال شده و در هفته‌های آینده، محموله‌های بیشتری نیز ارسال خواهد شد.
او از دادن جزییات بیشتر در این زمینه خودداری کرده است.
یکی دیگر از منابع ایرانی رویترز نیز که نام او هم اعلام نشده، گفت:« ارسال این محموله‌ها در اوایل ژانویه و پس از نهایی شدن توافق مقام‌های نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی و روسیه در نشست‌های اواخر سال گذشته آغاز شد.»
یکی دیگر از مقام‌های ارشد حکومت ایران نیز به رویترز گفت که برخی از موشک‌ها با کشتی از طریق دریای خزر و برخی دیگر با هواپیما به روسیه منتقل شده‌اند.
یک مقام دیگر جمهوری اسلامی نیز گفت:« محموله‌های بیشتری در راه است. هیچ دلیلی برای پنهان کردن آن وجود ندارد. ما اجازه داریم به هر کشوری که بخواهیم سلاح صادر کنیم.»
محدودیت‌های اعمال‌شده از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد برای صادرات برخی موشک‌ها، پهپادها و سایر فناوری‌های نظامی ساخت ایران در ماه اکتبر به پایان رسید. با این حال، ایالات متحده و اتحادیه اروپا تحریم‌ها علیه برنامه موشکی بالیستیک ایران را در بحبوحه نگرانی‌ها در مورد صادرات تسلیحات به نیروهای نیابتی این کشور در خاورمیانه و همچنین روسیه تمدید کردند.
جان کربی، سخنگوی امنیت ملی کاخ سفید در اوایل ژانویه گفت که ایالات متحده نگران است که روسیه علاوه بر موشک‌هایی که قبلا از کره شمالی دریافت کرده بود، در آستانه دریافت تسلیحات بالیستیک کوتاه برد از ایران هم باشد.
خبرگزاری رویترز در گزارش خود، به نقل از یک مقام آمریکایی و بدون ذکر نام او، نوشت که واشنگتن شواهدی از پیشرفت فعال مذاکرات دیده است، اما هنوز هیچ نشانه‌ای مبنی بر اجرا و عملی شدن توافقات وجود ندارد.
پنتاگون به درخواست رویترز برای اظهارنظر درباره تحویل موشکهای ایرانی به روسیه پاسخ نداد.
دادستان ارشد اوکراین روز جمعه گفت موشکهای بالیستیک ارائه شده توسط کره شمالی به روسیه در میدان نبرد غیرقابل اعتماد بوده و از ۲۴ موشک،تنها دو موشک به اهداف خود اصابت کرده‌اند.
مسکو و پیونگ یانگ، استفاده از مهمات ساخت کره شمالی در جنگ اوکراین را تکذیب کرده‌اند.
در مقابل، جفری لوئیس، کارشناس مؤسسه مطالعات بین‌المللی میدلبری در مونتری، گفت که خانواده موشکهای فاتح-۱۱۰ و ذوالفقار سلاح‌هایی دقیق هستند.
لوئیس گفت: «از این موشک‌ها برای حمله به اهدافی با ارزش بالا استفاده می‌شود که به دقت نیاز دارند.»
با این حال، او خاطرنشان کرد که بمباران‌ها و حملات قبلی روسیه « بسیار وحشیانه» بوده‌اند.
تأخیر کمک‌های ایالات متحده، دفاع اوکراین را تضعیف می‌کند
یک منبع نظامی اوکراینی هم به رویترز گفت که کی‌یف هیچ گونه استفاده از موشکهای بالیستیک ساخت ایران از سوی نیروهای روسیه در درگیری‌ها در اوکراین را ثبت نکرده است.
وزارت دفاع اوکراین هم به درخواست خبرگزاری رویترز برای اظهار نظر در این مورد پاسخ نداده است.
پس از انتشار این خبر، سخنگوی نیروی هوایی اوکراین به تلویزیون ملی این کشور گفت که هیچ اطلاعات رسمی درباره دستیابی روسیه به چنین موشک‌هایی ندارد.
او گفت که موشکهای بالیستیک تهدیدی جدی برای اوکراین خواهد بود.
آندری زاگورودنیوک، وزیر دفاع پیشین اوکراین، گفت که روسیه می‌خواهد زرادخانه موشکی خود را در زمانی تکمیل کند که تأخیر در تصویب بسته بزرگ کمک‌های نظامی آمریکا در کنگره، اوکراین را با کمبود مهمات و دیگر مواد مورد نیاز مواجه کرده است.
زاگورودنیوک، که ریاست مرکز استراتژی های دفاعی مستقر در کیف را بر عهده دارد، گفت: «فقدان حمایت ایالات متحده به معنای کمبود پدافند هوایی زمینی در اوکراین است. بنابراین آنها می‌خواهند انبوهی از راکت‌ها را جمع آورند و از دفاع هوایی اوکراین عبور کنند.»
کی‌یف بارها از تهران خواسته است که ارسال پهپادهای شاهد به روسیه را متوقف کند. این پهپادها در کنار مجموعه‌ای از موشک‌ها به یکی از عناصر اصلی حملات دوربرد مسکو به شهرها و زیرساخت‌های اوکراین تبدیل شده‌اند.
نیروی هوایی اوکراین در ماه دسامبر اعلام کرد که روسیه سه هزار و ۷۰۰ پهپاد شاهد را در طول جنگ به پرواز درآورده است. این پهپادها می‌توانند صدها کیلومتر پرواز کنند و در اثر برخورد با هدف منفجر شوند. اوکراینی‌ها، این پهپادها را به دلیل صدای متمایز موتورهایشان، «موتور سیکلت» می‌نامند و می‌گویند که پدافند هوایی اوکراین، هر هفته ده‌ها فروند از آنها را سرنگون می‌کند.
ایران ابتدا ارسال هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه را تکذیب می‌کرد، اما ماه‌ها بعد اعلام کرد که تعداد کمی پهپاد را قبل از حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ در اختیار مسکو گذاشته بود.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی روز دوشنبه در پاسخ به سوالی درباره تحویل پهپادهای ایرانی به روسیه گفت: «کسانی که ایران را به ارائه سلاح به یکی از طرف‌های جنگ اوکراین متهم می‌کنند، این کار را برای اهداف سیاسی انجام می‌دهند. ما هیچ هواپیمای بدون سرنشینی برای شرکت در جنگ اوکراین به روسیه نداده‌ایم.»
راب لی، کارشناس ارشد موسسه تحقیقات سیاست خارجی، یک اندیشکده مستقر در فیلادلفیا، گفت که دریافت موشکهای فاتح ۱۱۰ و ذوالفقار از ایران، به روسیه مزیت و توانایی بیشتری در میدان نبرد خواهد داد.
لی گفت: «از آنها می توان برای حمله به اهداف نظامی در عمق خاک اوکراین استفاده کرد. رهگیری موشکهای بالیستیک برای پدافند هوایی اوکراین دشوارتر است.»
تعمیق روابط با مسکو
حاکمان روحانی تندرو در ایران به طور پیوسته به دنبال تعمیق روابط خود با روسیه و چین بوده‌اند و بر این باورند که که چنین اقدامی به تهران کمک می‌کند تا در برابر تحریم‌های آمریکا مقاومت کند و به انزوای سیاسی خود پایان دهد.
همکاری دفاعی جمهوری اسلامی و روسیه از زمان آغاز تهاجم مسکو به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ شدت گرفته است.
به گزارش رسانه‌های حکومتی در ایران، سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه، در اواخر شهریور ماه گذشته، هم‌زمان با دیدار از پهپادها، موشک‌ها و سامانه‌های پدافند هوایی ایران، با علی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران در تهران دیدار کرد.
در ماه گذشته نیز وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرد که انتظار می‌رود ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه و ابراهیم رئیسی، همتای ایرانی وی، به زودی و پس از مذاکرات پیشین در مسکو در ماه دسامبر، یک معاهده برای همکاری‌های گسترده جدید را امضا کنند.
یک دیپلمات غربی نیز در گفتگو با رویترز، بدون ارائه جزئیات بیشتر، تحویل موشکهای بالیستیک ایران به روسیه در هفته‌های اخیر را تایید کرد.
وی گفت کشورهای غربی نگرانند که انتقال متقابل تسلیحات روسیه به ایران بتواند موقعیت این کشور را در هر گونه درگیری احتمالی با آمریکا و اسرائیل تقویت کند.
ایران در ماه نوامبر اعلام کرد که مقدمات برای دریافت جت‌های جنگنده Su-35، بالگردهای تهاجمی Mi-28 و هواپیماهای آموزشی خلبانی Yak-130 را فراهم آورده است.
گرگوری برو، تحلیلگر گروه اوراسیا، یک شرکت مشاوره ریسک سیاسی، گفت که روسیه متحدی در دسترس است.
او گفت: «این رابطه معامله‌ای دو سویه است و ایران در ازای ارائه پهپادها، انتظار همکاری امنیتی و دریافت تسلیحات پیشرفته به‌ویژه هواپیماهای مدرن از سوی روسیه را دارد.»