کشته شدن ۱۱۵ فلسطینی هنگام دریافت کمکهای غذایی در غزه واکنشهای متعددی در سطح جهان در پی داشته است. دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد خواستار تحقیقات سریع و مستقل در مورد اتهام مطرح شده از سوی حماس مبنی بر تیراندازی نیروهای اسرائیلی به این شهروندان شد.
روز پنجشنبه دهها ساکن نوار غزه هنگامی که در اطراف کامیونهای حامل مواد غذایی و دیگر کمکهای بشردوستانه جمع شده بودند کشته شدند.
حماس دلیل مرگ این افراد را شلیک گلوله از سوی نیروهای اسرائیلی اعلام کرد و اسرائیل گفت آنان بر اثر ازدحام جمعیت و زیر دست و پا جان باختهاند.
وزارت بهداشت غزه که زیر نظر حماس فعالیت میکند گفته است در این حادثه بیش از ۱۱۵ کشته و دستکم ۷۶۰ تن زخمی شدهاند که بیشترین میزان تلفات غیرنظامیان در هفتههای اخیر به شمار میرود.
در واکنش به این رویداد، دفتر حقوق بشر سازمان ملل خواستار تحقیقات سریع، موثر و بیطرفانه در مورد اتهام تیراندازی شد و گفت اسنادی وجود دارد که نشان میدهد دستکم ۱۴ حمله مشابه از سوی ارتش اسرائیل به فلسطینیهایی که در جستوجوی کمک غذایی در غزه بودند رخ داده است.
این نهاد با انتشار بیانیهای تاکید کرد: «تحقیقات موثر برای اطمینان از پاسخگویی در قبال هر گونه تخلف رخ داده بر اساس قوانین مرتبط با درگیریها در مناطق پرجمعیت، فوری و ضروری است.»
بر اساس این بیانیه، از اواسط ژانویه تا پایان فوریه سال جاری میلادی، دستکم ۱۴ حادثه شامل تیراندازی نیروهای اسرائیل به افرادی ثبت شده است که برای دریافت تدارکات و اقلام غذایی در مناطقی چون خیابان صلاحالدین و میدان نابلسی جمع شده بودند.
سازمان ملل گفت که اکثر این حوادث منجر به تلفات و کشته شدن غیرنظامیان شده است.
در ادامه این بیانیه آمده که روشها و ابزارهای جنگی به کار رفته از سوی اسرائیل، منجر به شکلگیری یک فاجعه انسانی در غزه شده است.
پیش از آن، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد خواهان تحقیقات مستقل درباره این موضوع شده و گفته بود که از شنیدن این خبر شوکه شده است.
تیمی از نهادهای وابسته به سازمان ملل متشکل از نمایندگان دفتر هماهنگی کمکهای حقوق بشری، سازمان جهانی بهداشت و یونیسف از بیمارستان شفا که اجساد نیمی از کشتهشدگان این رویداد در آنجا نگهداری میشد بازدید کردند.
استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل درباره نتایج این بازدید گفت در میان مجروحان حادثه افرادی بودند که جراحات ناشی از گلوله داشتند.
او در عینحال تاکید کرد که نمیداند آیا نمایندگان سازمان ملل توانستهاند اجساد کشتهشدگان را بررسی کنند یا خیر.
با ادامهدار شدن این واکنشهای جهانی، موسی فکی، رییس اتحادیه آفریقا روز شنبه اسرائیل را به قتلعام دستهجمعی فلسطینیها در غزه متهم کرد و خواستار تحقیقات بینالمللی در این زمینه شد.
او همچنین با انتشار بیانیهای در شبکه اجتماعی ایکس، این حادثه را به شدت محکوم کرد.
وزارت امور خارجه مالزی هم صبح روز شنبه با انتشار بیانیهای در ایکس تاکید کرد جامعه جهانی باید از اسرائیل بخواهد تا جنایات خود را متوقف کند و به تعهداتش بر اساس قوانین بینالمللی پایبند باشد.
این وزارتخانه با تکرار موضع حماس، گفت تیراندازی سربازان اسرائیلی به «فلسطینیهای بیدفاعی که در جستوجوی غذا بودند، اقدامی بزدلانه بود».
استفان سژورن، وزیر امور خارجه فرانسه نیز اسرائیل را مقصر و مسئول شرایط «ناامیدکننده» و غیر قابل توجیه پیش آمده در غزه خواند.
او در گفتوگو با روزنامه فرانسوی لوموند، شرایط غزه را از نظر وضعیت بشردوستانه در چند ماه گذشته فاجعهبار توصیف کرد.
پیش از آنها، کشورهای عربی مانند اردن، مصر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی و برخی دیگر از کشورها همچون ترکیه، فرانسه و چین این اتفاق را به شدت محکوم کردند و اسرائیل را مسئول آن دانستند.
محمود عباس، رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی این حادثه را یک «قتلعام زشت» خواند که اسرائیل مرتکب آن شده است و جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت از خبر کشته شدن بیش از ۱۰۰ فلسطینی در شمال نوار غزه «وحشتزده» شده است.
بورل همچنین کشته شدن فلسطینیان را «کاملا غیرقابل پذیرش» خوانده بود.
روز پنجشنبه ارتش اسرائیل با رد اتهامات حماس گفت که پیمانکاران خصوصی، کامیونهای حامل کمکهای غذایی را اداره میکردند و ارتش تنها بر عملیات کمکرسانی آنها نظارت داشت.
دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل در یک برنامه تلویزیونی درباره این حادثه توضیح داد که ۳۰ کامیون از طریق گذرگاه کرم شالوم وارد نوار غزه شده و به سمت شمال حرکت کردند اما در حال عبور، هزاران نفر از مردم غزه به سوی کامیونها هجوم بردند و تلاش کردند بارشان را خالی کنند.
به گفته او، بهخاطر ازدحام جمعیت و خودداری رانندگان از توقف، بسیاری از مردم زیر چرخ کامیونها یا زیر پای دیگران قرار گرفتند و کشته و زخمی شدند.
ارتش اسرائیل مدعی شد تنها به پای چند شهروند شلیک کرده است که با وجود اخطارها به تانکهای ارتش که کامیونها را اسکورت میکردند نزدیک شده بودند.
به گفته او، ارتش اسرائیل هیچ حملهای به کاروانهای کمکرسانی نکرده است و تانکهایش زمانی که رویدادها از کنترل خارج شد، عقبنشینی کردهاند.
حماس با صدور بیانیهای اظهار نظر مقامهای اسرائیلی را رد و تاکید کرد علاوه بر شهادت همه شاهدان مبنی بر اینکه «ارتش اشغالگر بدون وجود هیچ تهدیدی مردم را هدف شلیک مستقیم قرار داد»، شواهد غیرقابل انکاری از شلیک مستقیم از جمله به سر شهروندان وجود دارد.
با گذشت حدود پنج ماه از جنگ میان اسرائیل و حماس، بخش اعظم غزه اکنون به ویرانه تبدیل شده است و اکثر جمعیت دو میلیون و ۳۰۰ هزار نفری آن، حداقل یک بار از خانههای خود آواره شدهاند.
در این مدت، ارسال کمکها به شمال غزه به شکلی بسیار پراکنده و بینظم صورت گرفته است.
سازمان ملل و سایر نهادهای امدادرسان شکایت دارند که اسرائیل تلاشهای آنها را برای کمکرسانی محدود کرده است.
اسرائیل ایجاد هر گونه محدودیت برای کمکهای بشردوستانه را رد میکند.
مقامهای سازمان ملل پیشتر هشدار داده بودند جمعیت در جنوب غزه در یک قدمی قحطی ایستاده است.