آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواستار خویشتن‌داری روسیه و اوکراین پس از حمله پهپادی اخیر به نیروگاه هسته‌ای زاپوریژیا در شرق اوکراین شد و هشدار داد که این حمله خطر یک حادثه بزرگ هسته‌ای را افزایش داده است.
مقام‌‌های محلی اوکراین روز دوشنبه ۲۰ فروردین اعلام کردند که سه نفر در پی بمباران منطقه زاپوریژیا از سوی روسیه کشته شدند.
روسیه روز یکشنبه اعلام کرده بود که یک پهپاد اوکراینی به قلمرو نیروگاه اتمی زاپوریژیا برخورد کرد و این پهپاد بالای یکی از رآکتورهای نیروگاه منفجر شده است.
روسیه اضافه کرد که سه نفر در این حمله زخمی شدند. اوکراین نقش داشتن خود در این حمله را رد کرده است.
این نیروگاه با شش رآکتور که بزرگترین نیروگاه اوکراین است، از دو سال پیش و کمی پس از آغاز تهاجم به اوکراین، تحت اشغال روسیه درآمده است.
در این مدت، طرفین درگیر در جنگ اوکراین، یکدیگر را به حمله به این نیروگاه متهم کرده‌اند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که از نهادهای زیرمجموعه سازمان ملل متحد است، نسبت به حملات به نیروگاه زاپوریژیا که در خط مقدم جبهه‌های جنگ اوکراین قرار گرفته، هشدار داده است.
رافائل گروسی رییس این آژانس شامگاه یکشنبه اعلام کرد که حمله پهپادی روز یکشنبه «بی‌ملاحظه» و «تشدید جدی خطرات ایمنی و امنیت هسته‌ای» نیروگاه بود.
نیروگاه زاپوریژیا در سال ۲۰۲۲ تولید برق را متوقف کرد، اما برای خنک کردن یکی از راکتورهای خود که در حالت «حفظ گرما» قرار دارد، به منبع برق دائمی نیاز دارد.
به همین دلیل، اکنون نیروگاه اتمی زاپوریژیا کاملا خاموش نیست.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که تیمی از کارشناسان خود را در زاپوریژیا دارد، «تاثیر فیزیکی حملات پهپادها» در نیروگاه، از جمله در یکی از رآکتورها را تایید کرد.
مدیریت نیروگاه که از سوی روسیه گماشته شده نیز اعلام کرد که سطح تشعشعات طبیعی است و آسیب جدی وارد نشده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت این آسیب، ایمنی هسته‌ای را به خطر نینداخته، اما هشدار داد که «این یک حادثه جدی است که می‌تواند یکپارچگی سیستم مهار راکتور را تضعیف کند».
گروسی تاکید کرد که «حداقل سه ضربه مستقیم» به «ساختارهای اصلی مهار راکتور» نیروگاه صورت گرفته است.
او گفت: «این اتفاق نباید بیفتد. هیچ‌کس نمی‌تواند از حملات علیه تاسیسات هسته‌ای منتفع شود یا از هیچ مزیت نظامی یا سیاسی بهره‌مند شود.»
در حالی که اوکراین از سوی روسیه متهم به حمله به این نیروگاه شده، آندری یوسف سخنگوی اداره اطلاعات اوکراین گفت: «اوکراین در هیچ اقدام تحریک‌آمیز مسلحانه در نیروگاه شرکت نداشته است».
او افزود که این نیروگاه به طور غیرقانونی توسط روسیه اشغال شده است.
این مقام اوکراینی روسیه را متهم کرد که با انجام حملات به خود نیروگاه، تاسیسات هسته‌ای، جمعیت غیرنظامی و محیط زیست منطقه را به خطر می‌اندازد.
در مقابل، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه از رهبران جهان خواست تا «تروریسم هسته‌ای» را محکوم کنند.
زاخارووا پرسید چند بار دیگر اوکراین امنیت هسته‌ای در نیروگاه را به خطر بیندازد تا رهبران غربی وارد عمل شوند.
ماه گذشته آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که تیم کارشناسان این نیروگاه به مدت یک هفته هر روز صدای انفجار را شنیده‌اند.
در آن زمان، آقای گروسی گفت: «بیش از دو سال است که ایمنی و امنیت هسته‌ای در اوکراین دائما در خطر بوده است.»
او افزود: «ما مصمم هستیم تا هر کاری که می‌توانیم انجام دهیم تا خطر یک حادثه هسته‌ای را به حداقل برسانیم که می‌تواند به مردم و محیط زیست، فراتر از اوکراین، آسیب برساند.»