یک کشتی جنگی آمریکایی روز چهارشنبه، ۱۹ اردیبهشت، کمتر از دو هفته قبل از مراسم تحلیف رییسجمهوری جدید تایوان، از تنگه باریک تایوان گذشت. چین به این اقدام، واکنشی خشمگینانه نشان داده و آن را محکوم کرده است.
ناوگان هفتم نیروی دریایی ایالات متحده اعلام کرد که ناوشکن یو اس اس هالسی، مسلح به موشکهدایت شونده کلاس آرلی، روز چهارشنبه «گذری معمولی از تنگه تایوان» را «از میان آبهایی که آزادی دریانوردی و پرواز در دریای آزاد مطابق در آنجا بر اساس قوانین بینالمللی اعمال میشود» انجام داد.
ارتش چین این اقدام را «جنجالآفرینی» خواند و افزود که نیروهای دریایی و هوایی را برای نظارت و دادن اخطار به کشتی آمریکایی فرستادند و بر اساس قانون و مقررات با آن برخورد کردند.
فرماندهی شرق ارتش آزادیبخش خلق در بیانیهای گفت: «نیروهای ما همیشه در آمادهباش هستند و قاطعانه از حاکمیت و امنیت ملی و همچنین صلح و ثبات منطقهای دفاع خواهند کرد.»
وزارت دفاع تایوان گفت که کشتی آمریکایی از طریق تنگه به سمت جنوب حرکت کرد و نیروهای تایوانی اوضاع را زیر نظر داشتند، اما هیچ چیز غیرعادی مشاهده نکردند.
چین مدعی حاکمیت بر تایوان است که به طور دموکراتیک اداره میشود و میگوید که صلاحیت قضایی این تنگه را دارد.
تایوان و ایالات متحده در این مورد با چین اختلاف نظر دارند و میگویند که تنگه تایوان یک آبراه بینالمللی است.
دولت تایوان ادعاهای حاکمیت پکن را رد میکند و میگوید که فقط مردم جزیره میتوانند در مورد آینده خود تصمیم بگیرند.
لای، معاون فعلی رییسجمهوری، بارها پیشنهاد گفتگو با چین را داده است اما با چین این پیشنهادها را نپذیرفته است.
کشتیهای جنگی ایالات متحده و گهگاه هواپیماهای گشتی نیروی دریایی ایالات متحده، تقریباً ماهی یک بار از این تنگه یا از نزدیکی آن عبور میکنند
زمانبندی آخرین ماموریت بسیار حساس بود، زیرا این ماموریت پیش از مراسم تحلیف رییسجمهوری منتخب تایوان برگزار شد؛ مردی که چین او را جداییطلب خطرناکی میخواند.
تایوان برای هرگونه مانور نظامی چین در اطراف جزیره در آستانه مراسم تحلیف و پس از آن در حالت آماده باش قرار دارد.
در طول چهار سال گذشته، ارتش چین به طور گسترده فعالیتهای خود را در اطراف تایوان افزایش داده است. صبح پنجشنبه، وزارت دفاع تایوان در گزارش روزانه خود از فعالیتهای نظامی چین در ۲۴ ساعت گذشته اعلام کرد که چهار هواپیمای چینی را در حال عبور از خط میانه شناسایی کرده است. براساس این گزارش، هواپیماهای چینی در نزدیکی جزایر پنگو تایوان، که محل استقرار یک پایگاه هوایی بزرگ است، پرواز میکردند.