سرپرست وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایجاد وقفه در سند همکاری جامع و جدید ایران و روسیه را تکذیب کرد و گفت توافق در حال «بررسی کارشناسی بین دو طرف» است. یک مقام وزارت امور خارجه روسیه گفته است که این توافق به دلیل مشکل طرف ایرانی، به طور موقت به حالت تعلیق درآمده است.
علی باقریکنی، سرپرست وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه ۲۳ خرداد گفت سهشنبه در مسکو با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه دیدار داشته و در این زمینه با او صحبت کرده است.
او تعلیق توافق همکاریهای ایران و روسیه را «غیر واقعی» خواند و گفت که این سند، روال عادی خود را طی میکند.
باقریکنی در ادامه تاکید کرد سند جامع در حال «بررسی کارشناسی بین دو طرف» است و باید نشستی کارشناسی برای نهایی شدن آن برگزار شود.
لاوروف روز سهشنبه گفت به دلیل «برخی مشکلات اداری از طرف ایران» متن معاهده جدید همکاری بین دو طرف قابل امضا نیست.
او همزمان گفت باقریکنی بر «تعهد خود به این سند و ارتقای روابط روسیه و ایران به سطح کیفی جدید» تاکید دارد.
پیش از این و در روز سهشنبه، خبرگزاری دولتی روسیه به نقل از ضمیر کابلوف، مقام وزارت امور خارجه این کشور نوشته بود روند توافق همکاری دو کشور به دلیل «مشکلاتی که برای شرکای ایرانی پیش آمده» فعلا متوقف شده است.
کابلوف این موضوع را «یک تصمیم استراتژیک از سوی رهبران دو کشور» توصیف کرده و گفته بود تعلیق در توافق به دلیل برگزاری انتخابات زودهنگام ریاستجمهوری در ایران است.
ساعاتی پس از انتشار این خبر، کاظم جلالی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو آن را تکذیب کرد و به «ترجمه نادرست متن روسی به فارسی» نسبت داد.
به گفته او، لاوروف در ملاقات با باقریکنی «پیگیر بود که این موافقتنامه را دو کشور هرچه سریعتر امضا کنند».
روسیه و ایران در سالهای اخیر با مواضعی مانند «نظم جهانی چندقطبی عادلانهتر است» و برای خنثی کردن فشارهای سیاسی و اقتصادی آمریکا، روابط نزدیکی با یکدیگر ایجاد کردهاند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، کار روی یک توافق بزرگ جدید بین مسکو و تهران در سپتامبر ۲۰۲۲ در جریان دیدار ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه و ابراهیم رئیسی، رییس دولت سیزدهم در ایران انجام شد.
رئیسی که برخی رسانههای خارجی از او با عنوان جانشین بالقوه علی خامنهای یاد میکردند، ۳۱ اردیبهشت امسال بر اثر سقوط بالگرد کشته شد.
پوتین به تشییع جنازه رئیسی در ایران نرفت اما مرگ او را تسلیت گفت.
لاوروف درباره مرگ رئيسی و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی نوشت: «از این شخصیتهای برجسته سیاسی به عنوان میهنپرستان واقعی یاد خواهیم کرد که قاطعانه از منافع کشور خود دفاع و جانشان را در راه خدمت فداکارانه به میهن نثار کردند.»
سفارت روسیه در تهران نیز ضمن تسلیت مرگ رئيسی، به نشانه همبستگی با مقامات جمهوری اسلامی، پرچم این سفارت را به حالت نیمه افراشته در آورد.
در سالهای اخیر و به ویژه پس از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین، مقامات غربی بارها نسبت به نزدیکتر شدن روابط تهران و مسکو هشدار دادهاند.
در آذر ۱۴۰۱، جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید گفت: «روسیه سطح بیسابقهای از حمایت نظامی و فنی را به ایران ارائه میکند و ایران به بزرگترین حامی نظامی روسیه تبدیل شده است.»
کربی هشدار داد روابط ایران و روسیه در حال تبدیل شدن به یک شراکت دفاعی کامل است.
همزمان این روابط به گونهای نبوده که رضایت کامل مقامهای جمهوری اسلامی حاصل شود.
به عنوان نمونه، با وجود ابراز تمایل مکرر مقامات نظامی جمهوری اسلامی، روسیه هنوز جنگندههای سوخو-۳۵ خود را به ایران تحویل نداده است.