کییر استارمر به عنوان رهبر حزب برنده انتخابات پارلمانی بریتانیا، جمعه ۱۵ تیر با پادشاه چارلز سوم ملاقات کرد و از او اجازه خواست تا دولت جدید را تشکیل دهد. این ملاقات پس از آن انجام شد که ریشی سوناک، ساعتی قبل از آن استعفای رسمی خود را از نخستوزیری، به پادشاه بریتانیا ارائه کرد.
استارمر به عنوان رهبر حزب کارگر، روز جمعه پس از ملاقات با پادشاه بریتانیا به ساختمان شماره ۱۰ خیابان داونینگ رفت تا به عنوان نخستوزیر جدید با مردم صحبت کند.
او در سخنرانی خود گفت: «چه به حزب کارگر رای داده باشید یا نه و مخصوصا اگر رای نداده باشید، دولت من به شما خدمت خواهد کرد.»
استارمر که پنجاهوهشتمین نخستوزیر بریتانیا خواهد بود، بلافاصله انتصاب وزیران را از پستهای ارشد و کلیدی آغاز کرد.
معرفی اعضا اصلی کابینه جدید بریتانیا
دیوید لمی، که قبلا وزیر خارجه دولت در سایه بود، به عنوان وزیر خارجه جدید بریتانیا معرفی شد.
لمی با انتشار نوشتهای در شبکه ایکس با اشاره به اینکه باعث افتخار اوست که به عنوان وزیر خارجه بریتانیا و امور کشورهای مشترکالمنافع در این دولت خدمت میکند، گفت او «بریتانیا را به منظور تامین امنیت و رفاه در داخل کشور با جهان مرتبط» خواهد کرد.
جان هیلی هم که از طرفداران افزایش هزینههای دفاعی و بزرگ نگه داشتن ارتش بریتانیا است، به عنوان وزیر دفاع جدید بریتانیا منصوب شد.
هیلی که همچون دیوید لمی، وزیر خارجه جدید، طرفدار جدی حمایت از اوکراین هستند در دولتهای تونی بلر و گوردون براون هم حضور داشت و در دولت بلر هم به نفع مداخله بریتانیا در جنگ عراق در سال ۲۰۰۳ رای داده بود.
نخستوزیر تازه بریتانیا ایوت کوپر را هم که یکی از اعضای عالیرتبه در حزب کارگر است و از سال ۲۰۱۰ در دولت سایه وزیر کشور بوده، به عنوان وزیر کشور انتخاب کرد.
کوپر از جمله سیاستمداران بریتانیایی بود که حمله موشکی جمهوریاسلامی به اسرائیل را محکوم کرد و از همکاری جنگندههای بریتانیایی برای ساقط کردن پهپادها و موشکهای ایران حمایت کرد.
ریچل ریوز، هم نخستین زنی است که در تاریخ بریتانیا به سمت وزیر اقتصاد انتخاب شده که از سمتهای مهم کابینه است.
ریوز هم بعد از انتخابش با اشاره به اینکه به کارکنان وزارت دارایی اعتماد دارد، گفت: «درباره مشکلاتی که با آن رو به رو خواهد شد توهم ندارد و نمیتواند قول دهد که کارها آسان پیش برود و کاری طولانی در پیش دارد.»
آغاز به کار دولت و پارلمان
اگر دولت جدید تاریخ را تغییر ندهد، قرار است افتتاحیه پارلمان و سخنرانی پادشاه که برنامه قانونگذاری دولت برای جلسه پارلمان را تعیین میکند ۲۷ تیر ماه برگزار شود.
پس از آن در مراسمی که معمولا چند روز طول میکشد، هر یک از نمایندگان به نوبه خود برای وفاداری به پادشاه سوگند خورده یا تعهدات و مسئولیتهایی را که به عنوان نماینده بر عهده میگیرند، تایید رسمی میکنند.
چیدمان جدید پارلمان
حزب کارگر در یک پیروزی تاریخی در انتخابات سراسری بریتانیا به ۱۴ سال حضور محافظهکاران در قدرت پایان داد.
در حالی که هنوز سرنوشت یک کرسی پارلمان بریتانیا مشخص نیست، از ۶۵۰ کرسی پارلمان، حزب کارگر ۴۱۲ کرسی، حزب محافظه کار ۱۲۱ کرسی، حزب لیبرال دموکرات ۷۱ کرسی، SNP یا حزب ملی اسکاتلند ۹ کرسی، حزب سبزها هفت کرسی و مابقی احزاب مجموعا ۲۹ کرسی را به خود اختصاص دادند.
این بزرگترین شکست در تاریخ حزب محافظهکار از ابتدای تاسیس در قرن نوزدهم است.
در اتفاقی بیسابقه ۱۰ وزیر کابینه دولت سوناک کرسیهای خود را در پارلمان از دست دادهاند.
به گفته جان کرتیس، کارشناس نظرسنجی بیبیسی، محافظهکاران تمام کرسیهای خود را در ولز از دست دادهاند و «به صفری که در سال ۱۹۹۷ در اختیار داشتند»، بازگشتهاند.
در انتخابات پیشین بریتانیا که در سال ۲۰۱۹ برگزار شد، حزب محافظهکار تحت رهبری بوریس جانسون توانست ۳۶۵ کرسی را در مقابل ۲۰۳ کرسی حزب کارگر از آن خود کند.
از نگاه اکثریت رایدهنده، این پیروزی عمده برای حزب کارگر به رهبری استارمر، نویدبخش تغییراتی عمده در بریتانیا است.
حزب لیبرال دموکرات بریتانیا نیز توانست ۷۱ کرسی پارلمان را از آن خود کند تا به عنوان سومین حزب در تشکیل دولت مشارکت داشته باشد.
این نتیجه که مطلوب طرفداران حزب لیبرال دموکرات بود واکنش مثبت ادوارد دیوی، رهبر این حزب را به همراه داشت.
تاثیر نتایج انتخابات بریتانیا بر بازار بورس
با پیروزی قاطع حزب کارگر در انتخابات پارلمانی، قیمت سهام و اوراق قرضه دولتی بریتانیا افزایش یافت و شاخص بلوچیپ (FTSE 100) در بازار آزاد، همراه با سهام میانی ۰/۲۸ درصد افزایش یافت.
بازده اوراق قرضه دولتی ۱۰ ساله بریتانیا یا گیلتها با سه واحد کاهش به ۴/۱۷ درصد رسید که تا حد زیادی مطابق با سایر بازارهای اروپایی بود.
گیلت یک بدهی دولت بریتانیا بر حسب استرلینگ است که از سوی وزارت خزانهداری این کشور در بورس اوراق بهادار لندن فهرست شده است.
شب انتخابات
شب گذشته و تنها هفت ساعت پس از شروع شمارش آرا، سوناک به عنوان رهبر حزب محافظهکار، شکست حزب خود را پذیرفت و در تماسی با استارمر، رهبر حزب کارگر و نخستوزیر جدید بریتانیا، پیروزی او را تبریک گفت.
استارمر نیز با انتشار پستی در رسانه اجتماعی ایکس از مشارکت عمده مردم در این انتخابات قدردانی کرد.
این انتخابات که با شرکت کموبیش گسترده شهروندان انگلستان، اسکاتلند و ولز همراه بود در حدود ۴۰ هزار حوزه رایگیری انجام شد و تا ساعت ۲۲ پنجشنبه به وقت محلی ادامه یافت.