سفر اخیر محمود احمدینژاد، رییسجمهوری پیشین ایران به ترکیه، بازتابهای گستردهای در رسانههای ایرانی و خارجی داشته است.
این سفر که ظاهرا در پاسخ به دعوت رسمی یک دانشگاه فنی برای «بازدید علمی و فرهنگی چهار روزه» انجام گرفت، واکنشهای متفاوتی را در میان مردم و رسانههای دو کشور برانگیخت.
رسانههای ایرانی با نگاهی انتقادی به این سفر پرداختند و به ویژه روی تصاویری تمرکز کردند که احمدینژاد را در کنار زنان بدون حجاب تحمیل شده از سوی جمهوری اسلامی نشان میدهند.
محسن افشانی، مجری و بازیگر در واکنش به این عکسها گفت: «آقای احمدینژاد ما تندرو نیستیم اما آیا در قاموس شما میگنجد چنین عکسی با چنین خانمهایی با این وضع پوشش و بدون حجاب؟»
او در ادامه افزود که وقتی رییسجمهوری سابق یک کشور اسلامی به زنانی با چنین پوششی اجازه میدهد با او عکس بگیرند و این تصاویر در رسانههای اجتماعی منتشر میشود، این امر تنها میتواند نشاندهنده پذیرش لیبرالیسم و عوامفریبی باشد.
کانال تلگرامی «دولت بهار» که از سوی حامیان احمدینژاد اداره میشود، تصاویر متعددی از مردم عادی که در خیابانهای ترکیه با او عکس میگیرند، منتشر کرده است.
این تصاویر شامل عکسهایی با زنان بدون روسری یا پوشش مدنظر حکومت نیز میشود که برخی از آنها با سانسور در رسانههای ایران منتشر شدهاند.
مهرداد فرهمند، تحلیلگر مسائل خاورمیانه و مفسر سیاسی مستقر در استانبول به ایران اینترنشنال گفت که بسیاری از مردم عادی در خاورمیانه و به ویژه در ترکیه، برخلاف نخبگان، احمدینژاد را به دلیل مخالفت سرسختانهاش با آمریکا و اسرائیل تحسین میکنند.
فرهمند گفت در حالی که مقامات کشورهای منطقه معمولا از قطع رابطه با آمریکا و اسرائیل خودداری میکنند، احمدینژاد در دوران ریاستجمهوری خود به طور قابل توجهی درباره این موضوعات صحبت میکرد.
به گفته این روزنامهنگار سابق بیبیسی فارسی و تحلیلگر، اظهارات صریح و تند احمدینژاد و پیگیری برنامههای هستهای جمهوری اسلامی بخشی از ویژگیهای دوران ریاستجمهوری او بود.
فرهمند گفت اظهارات احمدینژاد درباره نابودی اسرائیل، باوجود هزینههای سنگین و مخالفت گسترده مردم ایران، با حمایت قابل توجهی از سوی برخی اقشار جامعه در منطقه همراه بود.
یکی دیگر از نکات مورد توجه رسانههای ایرانی، زمان خروج احمدینژاد از کشور بود که با روز رایگیری در دور دوم انتخابات ریاستجمهوری مصادف شد.
آنها استدلال کردند که هیچ مدرکی دال بر رای دادن احمدینژاد وجود ندارد و خروج او از ایران را در همین روز، به عنوان شاهدی بر تحریم عمدی انتخابات تفسیر کردند.
پایگاه خبری رویداد۲۴ نوشت: «او در دور اول انتخابات شرکت نکرد و در دور دوم نیز گزارشی از حضور او در کنسولگری ایران در استانبول برای رای دادن وجود ندارد.»
رسانههای ایرانی همچنین به دیدارهای احمدینژاد با سیاستمداران ترک اشاره کردند و از ارتباط او با افراد «مشکوک» گزارش دادند.
احمدینژاد در این سفر با عبدالقادر آکسو، وزیر کشور سابق ترکیه و مصطفی دستیچی، رهبر فعلی حزب اتحاد بزرگ دیدار کرد.
مهرداد فرهمند، آکسو را شخصیتی برجسته در حزب عدالت و توسعه خواند که از سال ۲۰۰۲ جایگاه خود را به عنوان حزب حاکم در ترکیه حفظ کرده است.
او پوشش رسانههای ترکیه از سفر احمدینژاد را مثبت ارزیابی کرد و گفت که در مصاحبه رییس دولتهای نهم و دهم با شبکه تلویزیونی سراسری TGRT، خبری از سوالات چالشبرانگیز نبود.
در این مصاحبه، از احمدینژاد درباره احتمال وقوع جنگ جهانی سوم پرسیده شد که او در پاسخ، خود را فردی «طرفدار صلح» و سیاستمداری باتجربه معرفی کرد که از همکاریهای بینالمللی و تلاش برای حل و فصل اختلافات و منازعات به صورت مسالمتآمیز دفاع میکند.
شورای نگهبان صلاحیت احمدینژاد را در سه دوره از نامزدیاش برای انتخابات ریاستجمهوری کرده بود اما او برای ریاست دولت چهاردهم نیز ثبتنام کرد؛ اقدامی که به نظر میرسد راهی برای نشان دادن پایگاه حمایتیاش باشد.
احمدینژاد پیش از آخرین رد صلاحیتش از بازار تهران بازدید کرد؛ جایی که بسیاری از هوادارانش دور او جمع شدند.
پس از رد صلاحیت اولیه، این سیاستمدار تندروی سابق آشکارا از نظام سیاسی تحت رهبری علی خامنهای انتقاد کرد و حتی تا جایی پیش رفت که مستقیما خود رهبر را به چالش کشید.
این سفر و واکنشهای متفاوت به آن، نشاندهنده پیچیدگیهای سیاسی و اجتماعی در ایران و منطقه است.
انتقادات شدید رسانههای داخلی ایران و برخی مقامات از سفر احمدینژاد حاکی از تنشهای موجود در فضای سیاسی کشور است.