اعتراضات گسترده در ونزوئلا آغاز شده است. رسانهها درباره احتمال کنار رفتن نیکلاس مادورو بحث میکنند. جمهوری اسلامی با نگرانی به ونزوئلا نگاه میکند؛ کشوری که در آن سرمایهگذاری زیادی کرده است.
روابط جمهوری اسلامی با رژیم حاکم بر ونزوئلا در سالهای اخیر همواره خوب بوده است. چه زمانی که محمود احمدینژاد به دیدار چاوز میرفت و چاوز برای «زیارت» مقبره امام هشتم شیعیان به مشهد میآمد و چه زمانی که ابراهیم رئیسی، مادورو، جانشین چاوز را به گرمی در آغوش میکشید.
این صمیمیت منحصر به فرد، عقبه اقتصادی هم دارد.
خانه سازی در شهرک هوگو چاوز
در دوران ریاست جمهوری احمدینژاد بین سالهای ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰، جمهوری اسلامی از طریق شرکتهای کیسون و خانهسازی ایرانیان، ۲۴ هزار واحد مسکونی در ونزوئلا ساخت.
از این تعداد، ۲۰ هزار واحد آن مربوط به شهرک هوگو چاوز در نزدیکی شهر والنسیا است.
ارزش این واحدها حدود دو میلیارد دلار تخمین زده شدهاند.
جمهوری اسلامی مدعی شد در این سرمایهگذاری ۴۰۰ میلیون دلار سود کرده است.
خودروسازی، پراید به اسم تورپیال و سمند به اسم سنتارو
حوالی سال ۱۳۸۶، در ماه عسل روابط جمهوری اسلامی و ونزوئلا که یک سر آن احمدینژاد در تهران و سر دیگرش چاوز در کاراکس بود، یک شرکت مشترک خودروسازی در ونزوئلا تاسیس شد. شرکتی به نام ونیراتو.
این شرکت ۳۶ درصد ایرانی و ۶۴ درصد ونزوئلایی بود. ونیراتو ترکیبی از ایران خودرو و سایپا بود. سایپا پرایدهایش را به اسم تورپیال و ایران خودرو، سمندهایش را به اسم سنتارو در این کارخانه مونتاژ میکرد.
این شرکت به دلیل زیانده بودن عملا در سال ۱۳۹۴ تعطیل شد.
خرداد سال ۱۴۰۲، پس از سفر رئیسی به ونزوئلا گفته شد قرار است این خط تولید دوباره احیا شود.
فروشگاه ارتش، شعبه کاراکاس
سال ۱۳۹۹، فروشگاه زنجیرهای «اتکا» متعلق به ارتش جمهوری اسلامی، فروشگاهی زنجیرهای در ونزوئلا به نام مگاسیس تاسیس کرد که مدیرعامل آن عیسی رضایی، از مدیران قدیمی مجموعههای اقتصادی وابسته به نیروهای مسلح بود.
مدیرعامل مگاسیس ونزوئلا، سوابقی مثل معاونت مالی و برنامهریزی بانک انصار، عضویت در هیات مدیره بنیاد تعاون وزارت دفاع، سازمان اتکا و سرمایهگذاری غدیر را در کارنامه داشت.
خط تولید پهپاد
از حوالی سال ۱۳۸۰، جمهوری اسلامی با ونزوئلا همکاریهایی را برای ساخت پهپاد آغاز کرد.
حدودا از سال ۱۳۹۲، جمهوری اسلامی در ونزوئلا خط تولید پهپاد راه انداخته است.
ونزوئلا اولین مقصد صادرات قطعات پهپاد جمهوری اسلامی در جهان است به طوری که طی ۱۰ سال اخیر، حدود ۳۷ درصد از مجموع صادرات قطعات پهپاد ایران، به ونزوئلا بوده است.
در دو ماه اول امسال نیز حدود چهار میلیون دلار قطعات پهپاد به ونزوئلا صادر شده است.
بنزین در برابر طلا
اوایل سال ۱۳۹۹ رسانهها فاش کردند در اقدامی عجیب، پنج نفتکش کوچک حامل بنزین از سوی جمهوری اسلامی روانه ونزوئلا شده است. در همین زمان مشخص شد ونزوئلا هم ۹ تن طلا برای جمهوری اسلامی ارسال کرده است.
ارزش طلای ارسالی ونزوئلا برای جمهوری اسلامی حدود ۱۰ برابر بیشتر از ارزش بنزین صادراتی بود. مشخص نشد که آیا محموله ۹ تنی طلا فقط در ازای بنزین بوده است یا بخشی از معاملهای بزرگتر.
پالایشگاه فراسرزمینی
جمهوری اسلامی یک پالایشگاه فراسرزمینی در ونزوئلا به نام الپالیتو دارد. پالایشگاهی با ظرفیت ۱۰۰ هزار بشکه در روز.
خرداد سال ۱۴۰۲، فرهاد احمدی، مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت، خبر داد ۷۰ درصد پروژه تامین قطعات و خدمات فنی این پالایشگاه به اتمام رسیده است.
قرارداد بازسازی و تعمیرات این پالایشگاه به ارزش ۱۱۰ میلیون یورو از سوی جواد اوجی، وزیر نفت دولت ابراهیم رئیسی منعقد شده بود.
بانک مشترک ایران و ونزوئلا
در دولت محمد خاتمی، جمهوری اسلامی و ونزوئلا توافق کردند بانک مشترک ایران و ونزوئلا را تاسیس کنند.
بر اساس این تفاهمنامه، این بانک در سال ۱۳۸۶ با مشارکت بانک توسعه صادرات از سوی ایران و بانک دلتسرو از سوی ونزوئلا تاسیس شد.
ارزش داراییهای این بانک در پایان سال مالی منتهی به ۲۹ اسفند ۱۴۰۱ حدود ۶/۵ هزار میلیارد تومان اظهار شده است.
حالا ونزوئلا درگیر اعتراضات گسترده است. اعتراضاتی که ممکن است به سرنگونی حزب چپگرای حاکم در این کشور پس از ربع قرن پایان دهد.
مادورو احتمالا با نگرانی این اعتراضات را پیگیری میکند اما در این سوی دنیا، جمهوری اسلامی هم نگرانیهای خود را در مورد این اعتراضات دارد که سرنوشت سرمایهگذاریها و تاثیر احتمالی نتیجه این اعتراضها بر معترضان در تهران، از جمله آنهاست.