در حالی که انتظار میرود ایران به اسرائیل حمله کند، ژنرال دیوید پترائوس، رییس سابق سازمان سیا و فرمانده سابق سنتکام، در مصاحبهای اختصاصی به ایراناینترنشنال گفت، جمهوری اسلامی و اسرائیل به دلیل تخریب وسیع ناشی از یک جنگ گسترده، سعی خواهند کرد از جنگی تمامعیار پرهیز کنند.
تنش و جنگ پنهان بین دو کشور، از هفته گذشته و با کشتهشدن اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی حماس، در تهران شدت گرفت. مقامات جمهوری اسلامی از جمله علی خامنهای، وعده دادهاند انتقام سختی خواهند گرفت که بسیاری معتقدند به زودی اتفاق خواهد افتاد.
پترائوس به ایراناینترنشنال گفت: «من فکر میکنم [ایرانیها] باید پاسخ دهند، این یک ضربه عظیم به حیثیت ایران است ... یک شکست بزرگ اطلاعاتی و یک شکست امنیتی است. بنابراین، آنها باید پاسخ دهند. اما من فکر نمیکنم ایران بخواهد وارد یک جنگ واقعی مستقیم و متقابل با اسرائیل شود و صادقانه بگویم، من فکر نمیکنم که اسرائیل هم بخواهد وارد یک جنگ کامل با حزبالله یا با ایران شود. من فکر نمیکنم آنها بخواهند وارد چنین جنگی شوند زیرا آسیب به هر دو طرف بسیار بسیار قابل توجه خواهد بود.»
همزمان با تشدید تنشها، دولتهای منطقه و شماری از کشورهای دیگر در سطح جهان تلاشهای دیپلماتیک خود را برای جلوگیری از حمله جمهوری اسلامی به اسرائیل که بیم آن میرود باعث کشیده شدن آنها به یک جنگ دیگر در خاورمیانه شود، شدت بخشیدهاند.
منابع اطلاعاتی و نظامی غرب میگویند جزییات و ماهیت انتقام وعده داده شده ایران در این مرحله چندان مشخص نیست اما بسیاری از این نگران هستند که از آخرین حمله تلافیجویانه در فروردین سال جاری جدیتر باشد.
ژنرال پترائوس درباره اهداف احتمالی عملیات ایران گفت: «یک لیست کامل وجود دارد. مطمئنم آنها به همه چیز از تلاش برای ضربه زدن به یک سایت نظامی تا ضربه زدن به زیرساختهای حیاتی یا یک بندر بزرگ یا چیزی شبیه به آن فکر میکنند. اگر این ایدهها عملی شده و موفق انجام شود، اسرائیل مجبور خواهد شد به طرز گستردهای به آن پاسخ دهد، کمابیش شبیه به روشی که به حمله پهپادی حوثیها پاسخ داد. آنها آسیب بزرگی به بندر حدیده در یمن وارد کردند.»
دور فعلی تشدید تنشها در منطقه از چهارشنبه گذشته آغاز شد؛ زمانی که هنیه در حالی که برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان، رییسجمهوری جدید ایران در تهران بود، ترور شد.
انگشت اتهام تهران بلافاصله به سوی اسرائیل نشانه رفت که در چنین مواردی به طور معمول هیچ اظهار نظری نمیکند.
پترائوس درباره عملیات کشتن هنیه گفت: «به نظر من سرویسهای اطلاعاتی اسرائیل بار دیگر نشان دادند که چقدر به بخشهای مختلف داخل ایران نفوذ کردهاند. محتملترین توضیحی که درباره نحوه انجام این عملیات شنیدهام این است که این نتیجه یک بمب بود که ماهها پیش در مهمانخانهای که هنیه در آن اقامت کرد، کار گذاشته شده بود. این در کشوری که از بسیاری جهات برای سرویسهای اطلاعاتی دیگر، به عنوان یک فضای نفوذناپذیر محسوب میشود، واقعا نمونهای از عملیاتی فوقالعاده است.»
مواضع ایران با حضور پزشکیان تغییر نخواهد کرد
ژنرال پترائوس در پاسخ به سوال ایراناینترنشنال درباره چشمانداز درگیریها در خاورمیانه و اینکه آیا دولت جدید ایران تحت رهبری پزشکیان ممکن است بتواند اوضاع را تغییر دهد، گفت: «جنبههای واقعا نگرانکننده در رفتار جمهوری اسلامی، پهپادها و موشکهایی است که به روسیه میفروشند و حمایت و پشتیبانی تهران از نیروهای مسلح در غزه، حزبالله در جنوب لبنان، شبهنظامیان شیعه در عراق و سوریه و حوثیها در یمن است. من فکر نمیکنم پزشکیان هیچ کنترلی بر این موارد داشته باشد. آنچه که او ممکن است بتواند انجام دهد، کاهش نقش گشت ارشاد برای تحمیل حجاب اجباری است و این در واقع میتواند به مردم اندکی آرامش بدهد. پزشکیان ممکن است همچنین بتواند اصلاحات محدود اقتصادی انجام دهد.»
پزشکیان در جریان تبلیغات انتخاباتی وعده داد که به وضعیت اقتصادی ایران رسیدگی کند. با این حال بسیاری از کارشناسان معتقدند اعمال تغییرات معنادار، بدون انجام تغییرات اساسی در سیاست خارجی منطقهای و برنامه هستهای ایران که در نتیجه آن تحریمهای اقتصادی پایان یابد، تقریبا غیرممکن است.
اما ژنرال پترائوس درباره پیشرفت در گفتوگوهای هستهای و اراده جمهوری اسلامی برای تغییر سیاستهایش در این حوزه، چندان خوشبین نیست.
او هشدار داد دولت بعدی آمریکا ممکن است انگیزه کمی برای نشان دادن نرمش مقابل ایران داشته باشد.
سیاست سختگیرانهتر در دوره بعدی با ترامپ یا هریس
مدیر سابق سازمان سیآیای با اشاره به اینکه تحلیل سیاست دولت بعدی آمریکا بدون دانستن این که چه کسی رییسجمهوری میشود بسیار دشوار است، گفت: «دونالد ترامپ گفته او برخی از تحریمها را دوباره اعمال خواهد کرد. من فکر میکنم هریس هم رییسجمهوری شود، همین کار را خواهد کرد. در ایالات متحده، در سال انتخاباتی، شما طبعا نگران قیمت بنزین در پمپ بنزین هستید و اگر مثلا تحریمهایی اعمال کنند که توانایی ایران برای صادر کردن ۱/۵ میلیون بشکه نفت و فرآوردههای نفتی در روز را محدود کند، قیمت بنزین بالا خواهد رفت.»
پترائوس ایران را «دشمن» ایالات متحده خواند که هدف نهاییاش بیرون راندن این کشور از خاورمیانه است.
با این حال او هشدار داد ترک خاورمیانه برای هیچ رییسجمهوری نه آسان است و نه عملی است: «این تلاش مستمر آمریکا برای ترک خاورمیانه مانند تلاش مایکل کورلئونه (پدرخوانده در فیلم پدرخوانده) برای ترک مافیاست. شما فقط به این ماجرا کشیده میشوید و ممکن است بهتر باشد این را بپذیرید و تعیین کنید که کارآمدترین و موثرترین ساختار نیروها برای تضمین اهداف ما در منطقه چیست و سپس آن را حفظ و حمایت کنید و از ترساندن متحدانی که نگران ترک منطقه از سوی ما هستند، دست بردارید.»