سفیران آمریکا و انگلیس در ژاپن مراسم یادبود قربانیان بمب اتمی در ناکازاکی ژاپن را تحریم کردند. این تصمیم در واکنش به اقدام مقامهای مسئول در ناکازاکی در دعوت نکردن از سفیر اسرائیل به این مراسم اتخاذ شده است.
منابعی در سفارت ایالات متحده در توکیو روز چهارشنبه ۱۷ مرداد خبر دادند رحم امانوئل، سفیر آمریکا در ژاپن، در مراسم صلح سالانهای که روز جمعه در شهر ناکازاکی برگزار می شود، شرکت نخواهد کرد.
به گفته این منابع، چوکا آسیک، افسر اصلی کنسولگری آمریکا در فوکوئوکا، در نزدیکی ناکازاکی، به نمایندگی از امانوئل در این مراسم حضور خواهد یافت.
جولیا لانگ باتوم، سفیر بریتانیا در ژاپن روز سه شنبه ۱۶ مرداد گفت به دلیل عدم دعوت از گیلاد کوهن، سفیر اسرائیل در ژاپن، او به مراسم یادبود قربانیان بمب اتمی نمیرود.
آمریکا، متحد کلیدی اسرائیل، نیز سیاست مشابهی را در پیش گرفته است.
این در حالی است که سفیران ایالات متحده و بریتانیا هر دو در مراسم صلح امسال در هیروشیما شرکت کردند. این مراسم روز سهشنبه برای گرامیداشت یاد قربانیان بمباران اتمی آمریکا در این شهر غربی ژاپن در ۷۹ سال پیش برگزار شد.
سفیر آمریکا پس از انصراف از حضور در ناکازاکی، در مراسم یادبود قربانیان بمب اتمی ناکازاکی که روز جمعه در معبد زوجوجی در بخش میناتو توکیو برگزار خواهد شد، شرکت خواهد کرد.
آمریکا از سال ۲۰۱۱ نمایندهای را به مراسم ناکازاکی فرستاده است. امانوئل در سال ۲۰۲۲ پس از تصدی مسئولیت در اوایل همان سال در این مراسم شرکت کرد، اما سال گذشته به دلیل طوفان غایب بود.
به نظر میرسد این اقدام آمریکا و انگلیس، با حمایت کشورهای اروپایی همراه شود.
تصمیم دشوار ناکازاکی
پیشتر شیرو سوزوکی، شهردار ناکازاکی ژاپن، گفته بود اسرائیل به مراسم صلح ۲۰۲۴ که به مناسبت بزرگداشت هفتاد و نهمین سالگرد بمباران اتمی این شهر برگزار میشود، دعوت نخواهد شد.
او دلیل این تصمیم را ایجاد فضایی «صلحآمیز» برای این مراسم برشمرد.
مراسم ناکازاکی در پارک صلح این شهر روز جمعه ۱۹ مرداد همزمان با روزی را که ارتش آمریکا دومین بمب اتمی را بر روی ژاپن انداخت، برگزار میشود. این بمب سه روز پس از بمب اتمی هیروشیما، بر سر مردم ژاپن رها شد.
در ماه ژوئن، سوزوکی با ارسال نامهای به اسرائیل، خواستار آتشبس در غزه شد. او همچنین دعوت از اسرائیل به مراسم سالانه صلح را به دلیل خطر «وضعیتهای غیرمنتظره» مانند اعتراضات به تعویق انداخت.
سوزوکی روز چهارشنبه گفت در هفتههای اخیر هیچ تغییری ندیده که خطر دعوت از اسرائیل را کاهش دهد.
او خطاب به رسانهها با تاکید بر اینکه حذف اسرائیل به دلیل نگرانیهای امنیتی بوده و تصمیمی سیاسی نبوده، این تصمیم را «دشوار» خواند.
هیروشیما در مقابل ناکازاکی
این تصمیم در تضاد با تصمیم مسئولان شهر هیروشیما است. هر دو شهر تحت فشار فعالان و گروههای بازماندگان بمب بودند تا اسرائیل را به دلیل بمباران غزه، که در آن دهها هزار فلسطینی کشته شدهاند، از لیست میهمانان حذف کنند.
مسئولان هیروشیما ماه گذشته علیرغم درخواستها برای حذف اسرائیل از این مراسم، تاکید کردند که قصد ندارند دعوت به مراسم صلح را پس بگیرند.
هر ساله دیپلماتها به مراسم صلح در هر دو شهر که در فاصله چند روز از یکدیگر برگزار میشود، دعوت میشوند تا اهمیت صلح و خطرات استفاده از سلاحهای هستهای را بازتاب دهند.
مراسم صلح سالانه هیروشیما بزرگتر از مراسم ناکازاکی است و نمایندگان ۱۱۵ کشور و اتحادیه اروپا سال جاری در آن شرکت کردند.
دهها هزار نفر بر اثر بمبهای اتمی آمریکا، هم به طور آنی و هم در ماهها و سالهای بعد به دلیل بیماریهای ناشی از تشعشع مواد رادیو اکتیو، جان خود را از دست دادند.
به نظر نمیرسد مسئولان هیروشیما نگرانیهای امنیتی مشابه شهردار ناکازاکی داشته باشند، اگرچه روسیه و بلاروس را برای «اطمینان از برگزاری بیدردسر مراسم» کنار گذاشتهاند.
واکنش اسرائیل
گیلاد کوهن، سفیر اسرائیل در ژاپن، در پستی در ایکس تصمیم ناکازاکی را «تاسفبار» توصیف کرد و افزود که این اقدام «پیام نادرستی به جهان میفرستد».
او گفت اسرائیل حق کامل و تعهد اخلاقی دارد که از خود و شهروندانش دفاع کند و همچنان این کار را انجام خواهد داد.
به گفته او مقایسه بین اسرائیل که به طور وحشیانه توسط سازمانهای تروریستی مورد حمله قرار میگیرد و هر درگیری دیگر توجیهپذیر نیست و هر تلاشی برای نمایش آن به شکل دیگری واقعیت را تحریف میکند.
اسرائیل بارها اتهامات منتقدان از جمله گروههای حقوق بشری و کارشناسان را که میگویند گستردگی پاسخ این کشور به حملات حماس ناقض قوانین بینالمللی بشردوستانه است، رد کرده.
اسرائیل میگوید در حال نبرد با حماس است، نه فلسطینیها.
مسکو و بلاروس
از سال ۱۴۰۰، زمانی که مسکو به اوکراین حمله کرد، روسیه و بلاروس از مراسم هیروشیما کنار گذاشته شدهاند.
روسیه از بلاروس به عنوان یکی از پایگاههای حمله به اوکراین استفاده کرد و بعدها برخی از تسلیحات هستهای تاکتیکی خود را به آنجا انتقال داد.
تعدادی از فعالان محلی و طرفداران صلح با توجه به حذف روسیه و بلاروس و دعوت از اسرائیل، مسئولان هیروشیما را به داشتن استاندارد دوگانه متهم کردند.
یک سخنگوی دولتی در هیروشیما ماه گذشته به سیانان گفته بود: «این یک استاندارد دوگانه نیست. سیاست ما دعوت از همه کشورها است. با این حال، روسیه و بلاروس به دلیل تهاجم به اوکراین استثنا هستند.»