ارزیابی جدید آژانس‌های اطلاعاتی آمریکا نشان می‌دهد که جمهوری اسلامی در حال حاضر به دنبال ساخت تسلیحات هسته‌ای نیست اما در حال انجام فعالیت‌های تحقیقاتی است که تهران را در موقعیت بهتری برای راه‌اندازی برنامه تسلیحات هسته‌ای قرار می‌دهد.
به گزارش وال استریت جورنال، یک مقام آمریکایی در این زمینه گفت که جامعه اطلاعاتی ایالات متحده همچنان معتقد است جمهوری اسلامی در حال حاضر برای ساخت سلاح هسته‌ای تلاش نمی‌کند و شواهدی وجود ندارد که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، دستور ازسرگیری برنامه تسلیحات هسته‌ای را که تا حد زیادی در بیش از ۲۰ سال پیش به حالت تعلیق درآمد، از سربگیرد.
گزارش اطلاعاتی آمریکا در شرایطی منتشر شده است که جمهوری اسلامی به ویژه در یک سال گذشته بر سرعت غنی‌سازی اورانیوم و میزان غلظت و ذخایر اوارنیوم غنی‌شده خود افزوده است.
در گزارش ماه ژوییه مدیر اطلاعات ملی آمریکا به کنگره این کشور آمده است:«جمهوری اسلامی فعالیت‌هایی را انجام داده که اگر بخواهد این کار را انجام دهد، این کشور را برای تولید یک سلاح هسته‌ای در موقعیت بهتری قرار می‌دهد.»
این گزارش ارزیابی اطلاعاتی پیشین ایالات متحده را رد می‌کند؛ در گزارش قبلی گفته شده بود جمهوری اسلامی ایران فعالیت‌های کلیدی لازم برای تولید یک سلاح هسته‌ای قابل آزمایش را انجام نمی‌دهد.
کارشناسان می‌گویند که دلیل تغییر در ارزیابی اطلاعاتی جدید، کار تحقیقاتی علمی و مهندسی است که جمهوری اسلامی در یک سال گذشته انجام داده است.
یک مقام آمریکایی در این مورد به وال‌استریت‌ژورنال گفت تحقیقاتی که جمهوری اسلامی انجام می‌دهد «می‌تواند شکاف دانشی را که تهران در تسلط بر توانایی ساخت سلاح با آن مواجه است کاهش دهد»، اگرچه اطلاعات ایالات متحده نشان می‌دهد که این تحقیقات زمان مورد نیاز کشور برای ساخت سلاح را کوتاه نمی‌کند.
سخنگوی دفتر مدیر اطلاعات ملی گفت: «جمهوری اسلامی برنامه هسته‌ای نظامی فعالی ندارد.»
مقام‌های آمریکایی هیچ جزبیاتی در مورد ماهیت کاری که گمان می‌رود جمهوری اسلامی انجام می دهد ارائه نکردند.
با این حال، به گفته افراد مطلع، در ماه‌های اخیر نگرانی‌هایی در میان مقام‌های اسرائیلی و آمریکایی در مورد تحقیقات مرتبط با تسلیحات اتمی از سوی جمهوری اسلامی، از جمله مدل‌سازی رایانه‌ای و متالوژی، وجود داشته است.
اواخر تیرماه، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا، گفت: «تهران به دلیل اینکه توافق هسته‌ای کنار گذاشته شد، به جای اینکه حداقل یک سال با ظرفیت تولید مواد شکافت‌پذیر برای ساخت سلاح هسته‌ای فاصله داشته باشد، اکنون احتمالاً یک یا دو هفته تا انجام این کار فاصله دارد.»
جمهوری اسلامی از زمان خروج آمریکا از برجام تاکنون، از تعهدات خود در چارچوب برجام شدیدا کاسته و سرعت و میزان غنی‌سازی اورانیوم را افزایش داده است.
بر اساس یک گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که روز هشتم تیرماه منتشر شد، ایران نیمی از سانتریفیوژهای پیشرفته خود را در سایت فردو نصب کرده است.
آی‌آر-۶ نسل ششم سانتریفیوژهای تولید ایران است و یکی از پیشرفته‌ترین ماشین‌های مورد استفاده در غنی سازی در زیرساخت اتمی ایران به‌شمار می‌رود.
دیپلمات‌ها بر این باورند که نصب سانتریفوژهای نسل ششم واکنشی است به قطعنامه پنجم ژوئن (۱۶خرداد) شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه جمهوری اسلامی. در این قطعنامه بر ضرورت افزایش همکاری تهران با آژانس و لغو محدودیت‌های موجود برای بازرسان خبره تاکید شده بود.
جمهوری اسلامی در شهریور سال گذشته دسترسی تعدادی از بازرسان مجرب آژانس را به تاسیسات اتمی خود را قطع کرد.