محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، از کمبود بیش از ۳۰۰ قلم دارو در کشور خبر داد. همزمان فعالان حقوق کودکان و انجمنهای بیماریهای خاص خبر دادند اثرگذاری کمبود دارو بر سلامت کودکان مبتلا به بیماریهای خاص بیشتر شده و به مرز بحران رسیده است.
وزیر بهداشت درباره برنامههای چهاردهمین دولت جمهوری اسلامی برای حل بحران کمبود دارو در کشور گفت که در نخستین اقدام برای رفع فوری این مشکل، با کمک دولت، بودجهای از محل ذخیره ارزی تامین خواهد شد.
همزمان روزنامه هممیهن در گزارشی به وضعیت حاد کودکان مبتلا به بیماریهای خاص پرداخت که به دلیل کمبود دارو، امکان تامین داروهایشان وجود ندارد.
در این گزارش آمده است: «رنج نداشتن دارو مدتهاست به رنجهای کودکان مبتلا به بیماریهای خاص و دیردرمان اضافه شده و آنها را بیدفاعتر از قبل کرده است؛ بیدفاع در میانه طوفان.»
هادی احمدی، مدیر روابط عمومی انجمن داروسازان ایران، اردیبهشت امسال از کمبود ۳۰۰ قلم دارو در داروخانههای کشور خبر داد و گفت مشکل داروخانهها «دخالت ارگانهای غیرمرتبط در حوزه سلامت» است.
احمدی از نیاز صنعت دارو به نقدینگی و پرداخت نشدن مطالبات داروخانهها به عنوان بخشی از مشکلات داروخانهها نام برد.
افزایش ۱۰ برابری میزان مرگ و میر بیماران تالاسمی در کشور
یونس عرب، مدیرعامل انجمن بیماران تالاسمی به روزنامه هممیهن گفت بیش از هزار و ۱۲۰ بیمار تالاسمی «بعد از بازگشت تحریمها» فوت کردهاند.
عرب این آمار را نشاندهنده از دست رفتن بیش از پنج درصد جامعه تالاسمی کشور دانست و گفت که این مساله، با مشکلات موجود در چرخه دارویی و دسترسی نداشتن به دارو در طول سالهای اخیر مرتبط است.
مدیرعامل انجمن بیماران تالاسمی پیشتر و در اردیبهشت امسال نیز گفت که از زمان بازگشت تحریمها یعنی از سال ۱۳۹۷، هزار و ۱۰۰ بیمار مبتلا به تالاسمی به دلیل در دسترس نبودن داروی مورد نیازشان جان باختهاند.
او همان زمان گفت حدود ۴۰ درصد از مبتلایان به تالاسمی در کشور برای زنده ماندن راهی جز مصرف داروهای خارجی ندارند اما سال گذشته واردات دارو تنها ۱۲ درصد بود.
عرب ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ نیز گفت: «از سال ۱۴۰۰ تاکنون ۱۷۰ بیمار مبتلا به تالاسمی به دلیل نبود و کمبود دارو جان باختهاند.»
به گفته او، آمار فوت بیماران تالاسمی در سالهای قبل از تحریم دارویی، سالانه ۲۰ تا ۳۰ مورد بوده و حالا به بیش از ۲۵۰ نفر در سال رسیده است.
این آمار نشان میدهد میزان مرگ و میر بیماران تالاسمی در کشور ۱۰ برابر شده است.
مدیرعامل انجمن بیماران تالاسمی با بیان اینکه نوع وارداتی داروهای تزریقی و خوراکی تالاسمی، دسفرال و نوع داخلی هم اسامی مختلفی دارد، افزود: «سهم داروهای وارداتی کمتر از ۱۰ درصد نیاز بیماران است و ۲۰ درصد از طریق داخل و ۷۰ درصد اصلا تامین نمیشود. در بحث داروی تزریقی هم که وضعیت فاجعهبار است.»
او بخشی از آمار فوت بیماران مبتلا به تالاسمی را مرتبط با کودکان زیر ۱۸ سال دانست.
تالاسمی یک بیماری خونی ژنتیکی است که افراد مبتلا به آن مجبورند تا آخر عمر دارو مصرف کنند. این بیماری محصول نقص در ساخت زنجیره هموگلوبین (پروتئین حمل اکسیژن در خون) است. در این بیماری، هموگلوبینِ معیوب قادر به اکسیژنرسانی مطلوب به اعضای بدن نیست.
تالاسمی سالهاست در ردیف بیماریهای خاص قرار گرفته است.
همزمان با نسبت دادن مشکل کمبود دارو به تحریمها، گزارشهای مختلف و روایت شهروندان حکایت از آن دارد که نظام توزیع دارو در ایران با مشکلات فراوانی دست به گریبان است.
دولتهای مختلف در جمهوری اسلامی هنگام آغاز کار خود وعده حل این مشکلات را دادهاند اما وضعیت در این زمینه تغییر خاصی نکرده است.
عمدهترین مشکل، کمبود و نبود برخی داروها در داروخانهها و فروخته شدن آنها در بازار آزاد است.