مریم یحیوی، زندانی سیاسی، در نامه‌ای از زندان اوین با روایت فضای بند زنان پس از ابلاغ حکم اعدام پخشان عزیزی، زندانی سیاسی هم‌بند او، نوشت که زندانیان با گرایش‌های سیاسی و عقیدتی مختلف، با چهره‌هایی مملو از خشم، بهت و نگرانی در هواخوری بند جمع شدند و با هم سرودهای انقلابی خواندند.
یحیوی در نامه خود نوشت که زنان زندانی حوالی ساعت هشت شب دوم مرداد، پس از مطلع شدن از صدور حکم اعدام برای عزیزی، دور او جمع شدند و روایت‌هایی از دیده‌ها، شنیده‌ها و تجربه‌های خود از دهه ۶۰ تا کنون و صدور احکام اعدام برای زندانیان سیاسی از جمله شیرین علم‌هولی و زینب جلالیان را نقل کردند.
این زندانی سیاسی در روایت خود نوشت که عزیزی پس از مطلع شدن از حکم اعدام با لبخند نگاهی به هم‌بندی‌هایش انداخت و محکم و مصمم گفت: «خانواه‌ام که هیچ ربطی به قضیه نداشتند یک سال حکم گرفتند. در این مدت فشار روانی و امنیتی زیادی را تحمل کردند. حالا کمی نگرانی‌ام برای آن‌ها کمتر شد اما بی‌جهت محکوم شدند.»
او اضافه کرد که زندانیان در هواخوری بند زنان اوین در اعتراض به حکم اعدام هم‌بندیشان سرودهای انقلابی از جمله «ستاره ستیزد و شب گریزد و صبح روشن آید» و «توی سینه‌ش جان جان جان، یه جنگل ستاره داره جان جان» را هم‌خوانی کردند.
به گفته یحیوی، عزیزی هم‌صدا با وریشه مرادی پس از آن‌ها سرود کُردی «سه رهه لدان ژیانه، به رخودان ژیانه» (مقاومت زندگی‌ست) را خواندند.
پخشان عزیزی، زندانی سیاسی کُرد، روز دوم مرداد امسال با حکم ایمان افشاری، رییس شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران، به اتهام «بغی» به اعدام و به اتهام «عضویت در حزب حیات آزاد کردستان (پژاک)» به چهار سال حبس محکوم شد.
مازیار طاطایی و امیر رئیسیان، وکلای عزیزی، چهارشنبه سوم مرداد به «شبکه شرق» گفتند این حکم به ایشان ابلاغ شده و در حال تدارک لایحه فرجام‌خواهی و ثبت اعتراض به آن هستند.
یحیوی در بخشی از نامه خود از عزیزی به عنوان یک مددکار و فعال در حوزه زنان که سال‌ها برای پایان دادن به تبعیض علیه زنان فعالیت داشته و «در کمپ آوارگان رهیده از داعش در شمال و شرق سوریه (روژآوا) از هیچ تلاشی فروگذار نکرده»، نام برد.
او با اشاره به اینکه پخشان در بازجویی و در دادگاه از مواضع سیاسی و فکری خود دفاع کرد و تن به اعتراف اجباری نداد و به اعدام محکوم شد، نوشت: «یک ماه پیش از صدور حکم او، در شب انتخابات ریاست‌جمهوری حکم اعدام شریفه محمدی در زندان لاکان رشت صادر شد و دو هم‌بندی دیگرمان، وریشه مرادی و نسیم [غلامی] سیمیاری نیز در خطر صدور حکم اعدام هستند.»
این زندانی سیاسی تاکید کرد: «همه این احکام و شرایط ایجاد شده پیامی واضح دارند. هدف انتقام از زنان و کردستان و دگراندیشان است. همان زنانی که در جنبش ژینا با جسارت به پا خاستند و ایستادگی کردند. زنانی که تحقیر، توهین، تهدید، تبعیض و آزارهای روانی و جسمی و جنسی نتوانست مانعشان شود و در مسیر خود پافشاری کردند. زنانی که در کنار مردان حقوقشان زائل شد و برای برابری و احقاق حقوق خود همچنان مبارزه می‌کنند.»
در هفته‌های گذشته صدور حکم اعدام برای عزیزی و محمدی و احتمال صدور حکمی مشابه برای مرادی و غلامی سیمیاری، اعتراضات فراوانی را برانگیخت.
در اعتراض به این وضعیت، زندانیان بند زنان زندان اوین، دو بار در حیاط زندان تحصن کردند.
روز ۱۶ مرداد نیز در پی هجوم گارد حفاظت زندان اوین به زنان زندانی سیاسی معترض به اعدام رضا رسایی، دست‌کم ۱۷ زندانی مجروح شدند یا از حال رفتند.
ایران‌اینترنشنال روز سوم شهریور در گزارشی نوشت ۱۵ نفر از زندانیانی سیاسی بند زنان زندان اوین طی هفته‌های گذشته به دلیل اعتراض به صدور و اجرای احکام اعدام از برقراری تماس و ملاقات با خانواده محروم شده‌اند.
یحیوی در قسمت دیگری از نامه‌اش نوشت که جمهوری اسلامی طی ۴۶ سال گذشته همواره با انفرادی، شکنجه و اعتراف‌گیری تحت شدیدترین بازجویی‌ها، با اتهام‌زنی و پرونده‌سازی، تحقیر و توهین و تهدید و فشار بر خانواده و دادگاه‌های نمایشی و احکام طولانی و تبعید و اعدام، دگراندیشان و مخالفان خود را حذف کرده است.
او تاکید کرد که حکومت در این سال‌ها تغییری در ماهیت و عملکردش نداشته و فشارها بسته به مسائل سیاسی و اجتماعی داخل و خارج از کشور، شدت و ضعف می‌گیرد.
مریم یحیوی، فعال سیاسی، از روز ۱۳ اسفند ۱۴۰۲ دوران محکومیت یک سال حبس خود را در بند زنان اوین سپری می‌کند.
این زندانی سیاسی در پایان نامه خود نوشت: «پخشان در زندان هم هر چه در توان دارد برای هر کس با هر گرایش سیاسی و عقیدتی انجام می‌دهد. حکومت از چنین انسان‌هایی هراس دارد. در کنار هم تا لغو حکم اعدام ایستادگی می‌کنیم.»
متن کامل نامه مریم یحیوی را اینجا بخوانید: نامه مریم یحیوی از زندان اوین: مبارزه را با راه و رسمی جدید زندگی می‌کنیم