نرگس محمدی در پیامی از زندان اوین برای کنفرانس «زن، زندگی، آزادی» در بنیاد نوبل صلح، جنبش مهسا را که پس از کشته شدن مهسا ژینا امینی در بازداشت پلیس در ۱۴۰۱ به راه افتاد، جهشی در مبارزه مردم ایران برای دموکراسی و آزادی توصیف و بر تداوم مبارزه برای احقاق حقوق مردم ایران تاکید کرد.
کنفرانس سالانه نوبل صلح با عنوان «زن، زندگی، آزادی» پنجشنبه ۱۵ شهریور در اسلو پایتخت نروژ برگزار شد و فرزندان نرگس محمدی، فعال حقوق بشر و برنده جایزه نوبل صلح، در این کنفرانس پیام مادرشان را قرائت کردند.
نرگس محمدی در این پیام نوشته است: «دو سال از کشته شدن مهسا ـ ژینا امینی و شروع جنبش "زن، زندگی، آزادی" و یک سال از اعطای جایزهی معتبر جهانی نوبل صلح به من میگذرد.تمام آنچه را که باید توضیح دهم، در یک جملهی کوتاهِ فشرده میگویم:
هیچ چیز دیگر مثلِ گذشته نیست.»
این فعال حقوق بشر ادامه داد: «منظورم از گذشته، نسبت به نقطه آغاز جنبش است. سخن از تغییری بنیادی در مقیاسی بس بزرگ و فراگیر است.جنبش "زن، زندگی، آزادی" ناگهانی و حادثهوار رخ نداد. بلکه تداومِ مبارزاتی تاریخی و حرکتها و جنبشهای دموکراتیکِ مردمِ ایران بود.»
این برنده نوبل صلح تاکید کرد: «وقایع و تحولاتِ ناشی از جنبشِ "زن، زندگی، آزادی" به واقع شتابدهنده حرکت بود و جهشی عمومی، تاریخی و معنادار به سوی دموکراسی، آزادی و برابری به وجود آمد.»
محمدی با اشاره به «کشتار خیابانی معترضان، بازداشت، زندان، شکنجه و اعدامِ به پاخاستگانِ علیه حکومت دینی استبدادی» نوشت: «مقاومت، سخت بود.جمهوری اسلامی با خشونت و سرکوب، خیابانها را از معترضان خالی کرد، اما برآیندِ تحولات، بزرگ و به نفع دموکراسی است.»
به نوشته برنده آخرین جایزه صلح نوبل، «در این جدال سرسختانه ما مردمِ ایران توانستهایم توانِ سرپیچیِ زنان و اقتدار معترض را به سطح آگاهیِ جمعی و تاریخی ارتقا دهیم. رشدِ آهنگِ "عملِ سرپیچی" در طی دو سالِ گذشته، معنای گذارِ مردم ایران از حکومت دینی استبدادی را واضح و عیان کردهاست. توانِ سرپیچیِ زنان از قوانینِ زنستیز و تبعیضآمیز، سنت، شعائر مذهبی و ارزشهای اخلاقیِ برساختهی تفکرات استبدادی و ضدانسانی و متحجرانه، رو به فزونی و گسترش گذاشته است.»
او تاکید کرد: «از همین روست که حکومت زنان را برای اعدام هم به صف کردهاست، غافل از اینکه ما از اعدام هم نمیترسیم. شما این روزها نام پخشان و شریفه را که محکوم به اعدام شدهاند و نسیم و وریشه را که در معرض خطر حکم اعدام هستند، میشنوید. من کنار آنها خواهم ماند و علیه اعدام خواهم جنگید.»
محمدی در نامه خود تاکید کرده که «در این مبارزه سخت، موفق بودهایم قدرت زنان را افزایش دهیم.»
علی رحمانی، پسر نرگس محمدی، در کنفرانس سالانه نوبل صلح، با اشاره به اینکه بنیاد نرگس محمدی به زودی کار خود را شروع خواهد کرد، گفت: «بنیاد نرگس محمدی در زمینه حقوق بشر، حقوق زنان، محیطزیست و جوامع الجیبیتیکیو فعالیت خواهد کرد.»
رحمانی همچنین با اشاره به حضور فعالان حقوق بشر از کشورهای مختلف در این کنفرانس گفت: «امیدوارم در مبارزه خود پیروز شویم، چون دموکراسی و حقوق بشر برای همه است.»
آندریاس موتزفلت کراویک، معاون وزیر خارجه نروژ، در کنفرانس «زن، زندگی، آزادی» در بنیاد نوبل اعلام کرد کشورش عمیقا نگران وضعیت حقوق بشر در ایران به ویژه درباره زنان و فعالان حقوق بشر است.
او افزود: «فعالان حقوق بشر مانند نرگس محمدی نقش مهمی در پاسخگو کردن حکومتها دارند.»
شیرین عبادی، دیگر زن ایرانی برنده جایزه نوبل در این کنفرانس گفت نرگس محمدی، شجاعانه فعالیتهای خود را در زندان ادامه میدهد. این برنده جایزه نوبل صلح در سخنرانی خود به فعالیتها و زندانی شدن نسرین ستوده، وکیل و دیگر فعال حقوق بشر نیز اشاره کرد.
هدف از برگزاری این کنفرانس بحث درباره «عقبنشینی حقوق زنان و پیامدهای آن برای صلح» و همچنین ارائه راهحلهایی است که میتواند به «توانمندسازی زنان و تقویت برابری جنسیتی در سراسر جهان» کمک کند.
نرگس محمدی اکنون در بند زنان زندان اوین محبوس است و فشارها بر این فعال حقوق بشر پس از دریافت جایزه نوبل، تشدید شد و در هفتههای اخیر هم به بهانههای مختلف این فشارها افزایش یافته است.
دوم شهریور، وزارت خارجه آمریکا با هشدار درباره اینکه محمدی و سایر زندانیانی که زندگیشان در خطر است، نیاز به مداوای فوری پزشکی دارند، اعلام کرد کارشناسان سازمان ملل از اینکه جمهوری اسلامی همچنان از دسترسی مدافعان حقوقبشر به مراقبتهای بهداشتی خودداری میکند، ابراز ناراحتی کردهاند.
محمدی ۱۴ مهر ۱۴۰۲ برنده جایزه صلح نوبل سال ۲۰۲۳ شد.
او در سالهای گذشته بارها با عناوین اتهامی مختلف به دلیل فعالیتهای حقوق بشریاش بازداشت، محاکمه و حدود شش سال زندانی شد.
این فعال حقوق بشر آخرین بار در آبان ۱۴۰۰ بازداشت شد و از آن زمان تاکنون در پروندههای مختلف مجموعا به ۱۳ سال و سه ماه زندان محکوم شده است.
۱۵۴ ضربه شلاق، چهار ماه رفتگری و نظافت خیابانها، دو سال ممنوعالخروجی، دو سال منع استفاده از تلفن هوشمند، دو فقره جزای نقدی، محرومیتهای اجتماعی و سیاسی و تبعید، دیگر مجازاتهای تعیین شده برای او هستند.