سعید منتظرالمهدی، سخنگوی فراجا از جان باختن سالانه بیش از چهار هزار نفر در ایران بر اثر خودکشی خبر داد.
منتظرالمهدی روز یکشنبه ۱۸ مرداد با انتشار یادداشتی به مناسبت دهم سپتامبر، روز جهانی پیشگیری از خودکشی، نوشت اقدام به مرگ خودخواسته سالانه باعث «آسیب دیدن شدید رقمی ۱۰ تا ۲۰ برابر» بیشتر از آن عدد چهار هزار نفری میشود.
او بلافاصله افزود: «پیامدهای ناگوار چنین مرگ و آسیبی نهتنها متوجه قربانیان و خانواده آنان، بلکه معطوف جامعه نیز میشود.»
سخنگوی فراجا بهطور دقیق منظور خود را افرادی که تحت این آسیبهای شدید ناشی از خودکشی هستند مشخص نکرد.
با اینحال به نظر میرسد که منظور او، ۴۰ تا ۸۰ هزار خودکشی نافرجام در سال است که منجر به بروز آسیبهای روانی و فیزیکی میشود.
به توصیه کارشناسان اگر با کسی یا کسانی روبهرو میشوید که از جملهها و عبارتهایی نشاندهنده افسردگی یا تمایل به پایان زندگی استفاده میکنند، از آنان بخواهید با پزشک معتمد، نهادهایی که در این زمینه فعالیت میکنند یا فردی مورد اعتماد، درباره نگرانیهایشان صحبت کنند. اگر به خودکشی فکر میکنید در ایران با اورژانس اجتماعی با شماره تلفن ۱۲۳ تماس بگیرید.
سال گذشته فرماندهی انتظامی از نرخ ۵/۱ موردی مرگ و میر ناشی از خودکشی به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت خبر داده و گفته بود بر اساس گزارش شاخصهای عدالت اجتماعی، طی ۱۰ سال بیش از ۴۰ هزار مرگ ناشی از خودکشی ثبت شده است.
بر مبنای این گزارش، در فاصله سالهای ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹، هر سال بهطور متوسط چهار هزار و ۱۸۳ نفر در ایران به دلیل خودکشی جانشان را از دست دادهاند.
روزنامه اعتماد اواخر تیر سال گذشته در گزارشی، با اشاره به این دادهها بر «اختلاف قابل توجهی» تاکید کرده بود که بین آمارهای موجود در نهادهای رسمی وجود دارد.
بر اساس این گزارش، آمار ارائه شده از سوی پزشکی قانونی در زمینه «خودکشی کامل» و منجر به مرگ در سالهای ۱۳۹۷و ۱۳۹۸، حدود ۲۰درصد بالاتر از دادههای نیروی انتظامی بود.
سعید منتظرالمهدی در یادداشت خود، تاکید کرد ۸۰درصد افرادی که مبادرت به خودکشی میکنند «پیشتر اینجا و آنجا از آن سخن گفتهاند».
او با اشاره به راهکاری جلوگیری از خودکشی، گفت ابتدا باید «خطوط تلفن اضطراری» و سپس مراکز سلامت روان را در سراسر کشور گسترش داد و در مرحله سوم، باید هر نوع اندیشه و سخنی را که بیانگر تمایل به خودکشی است، به ویژه در نوجوانان و جوانان، جدی گرفت.
سخنگوی فراجا خواستار این شد که مدارس، دانشگاهها و رسانهها، تقویت «مهارت هوش هیجانی» در فراگیران و مخاطبان را جدی بگیرند.
اواسط شهریور امسال، حمید پیروی، نایب رییس جمعیت علمی پیشگیری از خودکشی ایران گفته بود میانگین جهانی خودکشی رو به کاهش است اما در سالهای اخیر شاهد افزایش این پدیده در ایران بودهایم.
یک سال پیش از آن و در شهریور ۱۴۰۱ نیز انجمن جامعهشناسی ایران نشستی برگزار کرد که در آن اعلام شد طی حدود دو دهه اخیر، خودکشی در کشور رشدی ۴۴ درصدی داشته است.
اکبر علیوردینیا، استاد جامعهشناسی در این نشست گفته بود طبق آمار، در سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ روزانه بهطور میانگین ۱۵ نفر در نقاط مختلف کشور دست به خودکشی زدهاند.
او همچنین بر نقش مساله معیشت در رشد خودکشی در ایران تاکید کرده بود.
تجارتنیوز اواسط اردیبهشت امسال در گزارشی نوشته بود هر ۱۰ روز یک پزشک در ایران خودکشی میکند، که عمده دلایل آن، «مشکلات و مسایل معیشتی و بیحرمتی به پزشکان از سوی روسای بیمارستانها» اعلام شده بود.
روزنامه اعتماد هم پیشتر در گزارشی با بررسی آمار خودکشی کارگران در سال ۱۴۰۱ خبر داده بود که طی ۲۸۳ روز، ۲۳ کارگر به دلیل فقر، معوقات و طلبهای مزدی یا تعدیل و اخراج از محل کار، خودکشی کردهاند.
بر اساس این بررسی، از ابتدای سال گذشته تا هشتم دی ماه، به طور میانگین هر ۱۲ روز یک کارگر برای پایان دادن به زندگی خود اقدام کرده بود.
به گفته متخصصان، رشد بیعدالتی، فقر، فساد، سرکوب و ناکامی در ایران باعث شده تا سلامت روان جامعه در معرض خطر جدی قرار بگیرد.
طبق آمار رسمی سازمان جهانی بهداشت، سالانه نزدیک به ۸۰۰ هزار نفر در سراسر جهان بر اثر خودکشی از بین میروند که این آمار، خودکشی را تبدیل به یکی از علل اصلی مرگ و میر در دنیا کرده است.