محمدرضا عارف، معاون اول رییس جمهوری گفت در یک سال، دو بار به سیستم توزیع بنزین کشور حمله سایبری شد که هر دو «عین هم» و بدون تغییر بودند. اشاره او به حمله سایبری گروه هکری گنجشک درنده به سیستم سوخترسانی ایران در سال ۱۴۰۲ است.
عارف روز یکشنبه ۱۸ شهریور در مراسم تکریم و معارفه محسن پاکنژاد، وزیر نفت، به حملههای سایبری انجامشده علیه سامانه پخش سوخت کشور در سالهای اخیر اشاره کرد و گفت: «میگویند آدم عاقل از یک سوراخ دو بار گزیده نمیشود، اما در یک سال دو حمله مشابه اتفاق افتاد.»
او با تاکید بر اینکه دو حمله سایبری به سیستم توزیع بنزین کشور همانند یکدیگر بود، گفت: «چه کسی باید پاسخگو باشد؟»
عارف گفت در این بخش «غفلت» شده و از پاکنژاد خواست در کل بخش صنعت نفت، مقابله با حملات سایبری را بهطور جدی دنبال کند.
بر اثر حمله روز ۲۷ آذر سال گذشته، خرید بنزین سهمیهای در بسیاری از جایگاهها از مدار خارج شد و گستردگی آن چنان بود که فعالیت حدود ۷۰ درصد پمپ بنزینهای کشور را مختل کرد.
با آفلاین شدن سامانه سوخترسانی، بنزین سهمیهای از مدار خارج و سوختگیری با نرخ آزاد در برخی سکوها آغاز شد.
غلامرضا جلالی، رییس سازمان پدافند غیرعامل، چند روز پس از این حمله سایبری، علت نفوذ به سامانه هوشمند سوخت در ایران را «آسیبپذیری در شبکه دریافت و پرداخت» اعلام کرد.
سازمان پدافند غیرعامل جمهوری اسلامی هم با انتشار گزارشی، گفت یک بدافزار مهاجم این اختلال گسترده را به وجود آورده است و اعلام کرد در سال ۱۳۹۹ به وزارت نفت در مورد «اتصال ناامن سامانهها و شبکههای متعدد به سامانه هوشمند سوخت به عنوان یکی از اصلیترین آسیبپذیریها» هشدارهای لازم داده شده بود.
حملههایی که تبدیل به بحران تمامعیار شد
جایگاههای سوخت ایران آبان سال ۱۴۰۰ و در آستانه دومین سالگرد سرکوب اعتراضات آبان سال ۹۸ نیز هدف حمله سایبری قرار گرفته بودند.
آن حمله موجب شد بسیاری از پمپهای بنزین برای هفتههای متوالی امکان خدماتدهی به مشتریان خود را از طریق کارتهای سوخت نداشته باشند.
ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر وقت شورای عالی فضای مجازی در آن بازه، از اختلال در چهار هزار و ۳۰۰ جایگاه سوخت کشور خبر داده بود.
هکرها همزمان با نفوذ به برخی بیلبوردهای الکترونیک در اصفهان، شعارهای اعتراضی نظیر «خامنهای! بنزین ما کو؟» و «بنزین مجانی در پمپ بنزین جماران» را منتشر کرده بودند.
نفوذ به سامانه سوخترسانی کشور به دلیل داخلی بودن شبکه ارتباطی آن، پیچیدگیهای فنی بیشتری دارد.
برخی مقامهای جمهوری اسلامی یکی از ویژگیهای راهاندازی کامل اینترنت ملی را افزایش امنیت سایبری زیرساختهای کشور عنوان میکنند. با اینحال، در سالهای گذشته به بسیاری از سیستمهای فعال در این شبکه نفوذ شده است.
هادی بیگینژاد، عضو کمیسیون انرژی مجلس دیماه سال گذشته در واکنش به حمله سایبری گسترده به پمپبنزینها در ایران گفته بود «دشمن» در داخل کشور نفوذی دارد و به راحتی میتواند دست به چنین خرابکاریهایی بزند.
سازمان پدافند غیرعامل در گزارش دیماه سال گذشته خود، از شناسایی و دفع ۱۰ حمله بزرگ به زیرساختهای کشور در سال ۱۴۰۱ خبر داده و گفته بود با توجه به «نسبی» بودن امنیت در فضای سایبری، سامانه سوخت ایران در آینده نیز هدف حمله سایبری قرار خواهد گرفت.