علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در حکمی محمد مخبر، معاون اول ریاستجمهوری در دولت ابراهیم رئیسی را به عنوان مشاور و دستیار خود منصوب کرد. خامنهای در حکم انتصاب او تاکید کرد وظیفه مخبر «امتداد سیاست مدبرانه» دولت رئیسی برای «شناسایی و بهکارگیری نیروهای جوان و نخبه» است.
حکم مقام تازه مخبر، روز دوشنبه دوم مهر منتشر شد.
روشن نیست که او در مقام دستیار رهبر جمهوری اسلامی وظیفه انجام کدام امور را برعهده دارد.
از سوی دیگر این انتصاب میتواند گویای سیاست رهبر جمهوری اسلامی در محدود و ناکارآمد کردن بیش از پیش قوه مجریه باشد.
مخبر مهره مورد اعتماد رهبر جمهوری اسلامی است.
در حالی که هنوز خبر مرگ رئیسی تایید نشده بود، خامنهای وارد میدان شد و گفت: «ملت نگران نباشند، هیچ اختلالی در کار کشور به وجود نمیآید.»
او میدانست در نبود رئیسی، کفیلش محمد مخبر، چهرهای است که ۱۴ سال سکاندار بزرگترین مجموعه اقتصادی تحت امر رهبری بوده است.
کارنامه محمد مخبر
۱۳۶ هزار و ۱۶۶ شهروند ایرانی در فاصله بهمن سال ۱۳۹۸ تا بهمن ۱۴۰۱ بر اثر کرونا جان باختند. این را آمارهای رسمی میگوید.
حالا یافتههای یک تحقیق علمی ثابت کرده است اگر جمهوری اسلامی بر استفاده از واکسن ایرانی اصرار نمیکرد و مثل ترکیه با واکسنهای رایج آن زمان به جنگ کووید-۱۹ میرفت، ۵۰ هزار نفر از کشتهشدگان، زنده میماندند.
مهمترین واکسن تولید جمهوری اسلامی، واکسن «کو برکت» بود که مجری پروژه آن مخبر، رییس وقت ستاد اجرایی «فرمان امام»، زیر نظر مستقیم خامنهای بود.
ایرانیان با چهره مخبر در روزهای سیاه همهگیری کرونا آشنا شدند؛ وقتی که در برنامهای تلویزیونی، دخترش طیبه را جلوی دوربین نشاند تا اولین دریافتکننده واکسن ایرانی کرونا شود.
کرونا تمام شد و مخبر هم از ستاد اجرایی رفت اما همان کسی که از مسئولان آن روزگار بود، برای مدت حدود دو ماه بدون برگزاری انتخابات، پشت میز نفر دوم جمهوری اسلامی نشست.
محمد مخبر کیست؟
محمد مخبر دزفولی، مشهور به محمد مخبر، متولد تیر ماه ۱۳۳۴ در دزفول است. پدرش عباس، از واعظان بهنام دزفول بوده که پس از انقلاب هم سمتهایی داشته است.
مخبر در سال ۱۳۷۴ یک موسسه به نام پدرش تاسیس کرده که امروز به وسیله نزدیکانش مدیریت میشود.
او پیش از انقلاب جزو گروه «منصورون» بود. منصورون یکی از گروههای هفتگانه تشکیلدهنده سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی به شمار میرود.
برخی میگویند این گروه در به آتش کشیدن سینما رکس آبادان نقش داشته است.
گروه منصورون پیوند عجیبی هم با شرایط امروز دارد.
رئیسی که روز ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ با سقوط بالگردش کشته شد، عضو «هیات مرگ» و عامل کشتار ۱۳۶۷ بود. یکی دیگر از اعضای آن هیات، علیرضا آوایی بود. او برادری دارد به نام احمد که نماینده ادوار مجلس است و دیگر عضو گروه منصورون در کنار مخبر بوده است.
عضو دیگر گروه منصورون در کنار مخبر، محسن رضایی بود که با آغاز کار دولت رئیسی، معاون اقتصادی او شد.
مخبر از همین حلقه موسسان منصورون بالا رفتن از پلههای ترقی را آغاز کرد.
او در دهه ۱۳۸۰ وقتی یکی دیگر از یارانش در گروه منصورون، یعنی محمد فروزنده، ریاست بنیاد مستضعفان را بر عهده داشت، با عنوان معاون بازرگانی و حمل و نقل بنیاد مستضعفان وارد تشکیلات اقتصادی زیر نظر خامنهای شد.
مخبر و تُرکسل
دهها سمت، از عضویت در هیات مدیره شرکتهای اقماری بنیاد مستضعفان تا ستاد اجرایی، حاصل فعالیتهای مخبر از دهه ۸۰ تاکنون است. مهمترین آنها: ریاست هیات مدیره بانک سینا، وابسته به بنیاد مستضعفان.
یکی از معماهای مشهور اقتصاد سیاستزده جمهوری اسلامی ماجرای حذف ترکسل از پروژه ایرانسل بود.
گفته میشود مخبر در سال ۱۳۸۳ و وقتی مردم او را مثل امروز نمیشناختند، نقش مهمی در اقناع مجلس برای کنار گذاشتن ترکسل از پروژه ایرانسل و جایگزین کردن آن با شرکت ام.تی.ان آفریقای جنوبی داشته است. معمایی که یک سر آن به بنیاد مستضعفان به عنوان سهامدار ایرانسل و مخبر به عنوان یکی از مدیران بنیاد مستضعفان میرسد و سر دیگر آن به حمیدرضا عارف، پسر و صاحب «ژن خوب» محمدرضا عارف، از چهرههای اصلاحطلب.
مخبر پس از ایفای نقش در پروژه ایرانسل از تیر ماه ۱۳۸۶ با حکم خامنهای به ریاست ستاد اجرایی فرمان امام رسید. نهادی ثروتمند و البته مبهم که از سوی آمریکا تحریم شده است.
او در دوران طولانی ۱۴ ساله ریاستش و در ستاد اجرایی، این نهاد اقتصادی مبهم را بیش از پیش برای خامنهای پروار کرد.
یکی از اصلیترین شاخههایی که او در این ستاد ساخت، گروه دارویی برکت است: مجموعهای از ۲۰ شرکت بزرگ دارویی که برخی از آنها مصادرهای هستند.
کرونا فرصت طلایی گروه دارویی مخبر بود که حتی پیش از واکسن هم از آن استفاده کرد.
مخبر در گروه برکت در همان اوایل شیوع کرونا، انحصار واردات کیتهای تشخیص کرونا را از طریق یکی از شرکتهای مصادرهای زیر مجموعهاش یعنی کی.بی.سی در اختیار گرفت.
مخبر به جز طیبه، دخترش که اولین واکسن کرونا را به او تزریق کرد، یک پسر هم به نام سجاد دارد.
نام پسر مخبر به عنوان بدهکار بانکی و آقازادهای که در شرکتهای زیرمجموعه بانک پاسارگاد -که آن هم به طور غیررسمی منتسب به ستاد اجرایی است- صاحب سمت در هیاتهای مدیره است، مطرح شده است.
نام پسر مخبر در اسناد افشا شده از دلالی نفتی در بهمن ماه سال ۱۴۰۲ هم به میان آمد.
ابراهیم رئیسی، عضو هیات مرگی که در اعدام هزاران نفر در تابستان ۱۳۶۷ دست داشته، اکنون مرده و کفیل او حالا دستیار رهبر جمهوری اسلامی است. کسی که مثل رئیسی در تابستان ۶۷ شهروندان ایرانی را اعدام نکرده اما نقشش در مرگ و میر بالای دوران کرونا که تا ۵۰ هزار نفر هم برآورد شده، قابل انکار نیست.