روزنامه گاردین از رسیدن ایران به نقطه بحرانی بر اثر کاهش آبهای زیرزمینی خبرداد و نوشت طبق تصاویر ماهوارهای، شکافها و فروچالههای وسیعی در ایران ظاهر شده و مناطق گستردهای با سرعت بیش از ۱۰ سانتیمتر در سال فرونشست میکنند. نرخ فرونشست در کرمان به ۳۵ سانتیمتر در سال رسیده.
بر اساس این گزارش، نتایج یک پژوهش دانشگاهی که در نشریه «ساینس ادونسز» منتشر شده، نشان میدهد ۳/۵ درصد از مساحت ایران به دلیل استخراج آبهای زیرزمینی برای آبیاری در حال فرونشست است.
مهدی معتق و محمود حقشناس حقیقی از دانشگاه لایبنیتس آلمان، دادههای ماهوارهای جمعآوریشده بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ میلادی را برای ارزیابی تاثیر استخراج آبهای زیرزمینی در سراسر ایران تجزیه و تحلیل کردند.
به گفته آنها، این اتفاق نتیجه برداشت بیش از حد از آبهای زیرزمینی است و ممکن است صدها تا هزاران سال طول بکشد تا این آب دوباره پر شود.
به گزارش روزنامه بریتانیایی گاردین، بیشترین فرونشست در باغات کاشت پسته در استان کرمان و با نرخ بیش از ۳۵ سانتیمتر در سال ثبت شده است.
معتق هشدار داد اکنون نیاز فوری به اقدام فوری و سیاست منسجم در زمینه آبهای زیرزمینی وجود دارد.
فرونشست زمین بر زیرساختهایی مانند فرودگاهها، جادهها و راه آهن تاثیر میگذارد.
در ایران تختجمشید و دیگر بناهای باستانی اطراف آن مثل نقش رستم سالهاست با پدیده فرونشست زمین مواجه هستند.
به گفته محققان، استخراج ناپایدار آبهای زیرزمینی تقریبا ۹۰ میلیون نفر را در کشور به بحران آب میکشاند.
روزنامه دنیای اقتصاد هشتم شهریور بیشترین نرخ فرونشست در ایران را مربوط به استانهای کرمان، البرز و مرکزی دانست و با با تاکید بر اینکه فرونشست بالای چهار میلیمتر در سال، به معنای رسیدن شرایط به نقطه بحرانی است، نوشت این نرخ در ۱۴ استان کشور بالای ۱۰ سانتیمتر در سال است.
علی بیتاللهی، رییس بخش خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، هم در ۲۸ شهریور از زندگی سه میلیون نفر در تهران بر روی پهنه فرونشستی خبر داده و گفته بود نرخ فرونشست زمین در تهران به ۲۰ سانتیمتر رسیده است.
نرخ فرونشست ایران در بین بالاترین رتبههای جهان قرار دارد و ممکن است در برخی مناطق که سفرههای زیرزمینی به طور کامل ریزش کرده اند غیرقابل برگشت باشد.