اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ ویستا متعلق به رصدخانه جنوبی اروپا یا ایاساو، موفق به تهیهی دقیقترین نقشهی فروسرخ از کهکشان راه شیری شدهاند که شامل بیش از ۱/۵ میلیارد جرم آسمانی است. این نقشه، نتیجهی بیش از ۱۳ سال رصد مناطق مرکزی کهکشان راه شیری است.
بر اساس گزارشی که پنجشنبه ۵ مهر در مجله نجوم و اختر فیزیک منتشر شد حجم دادههای جمعآوری شده در این مطالعه که بزرگترین پروژهی رصدی تلسکوپهای ایاساو بوده ۵۰۰ ترابایت است.
به گفته دانته مینیتی، اخترفیزیکدان از دانشگاه آندرس بلو در شیلی که مسئولیت این پروژه را بر عهده داشت، آنها در این پروژه کشفیات بسیاری انجام دادند که دیدگاه انسان نسبت به کهکشان را برای همیشه تغییر داده است.
نقشهای عظیم با ۲۰۰ هزار تصویر
این نقشه شامل ۲۰۰ هزار تصویر است که با استفاده از تلسکوپ ویستا در رصدخانه پارانال واقع در شیلی ثبت شدهاند.
هدف اصلی این تلسکوپ، نقشهبرداری از مناطق وسیع آسمان با دوربین فروسرخ است و قادر است از میان غبار و گازهای پراکنده در کهکشان راه شیری عبور کرده و به تابشهای فروسرخ اجرام پنهان دسترسی پیدا کند.
نقشه جدید، منطقهای معادل ۸۶۰۰ قرص کامل ماه از آسمان را نشان میدهد و تقریبا ۱۰ برابر بیشتر از نقشهی قبلی است که همین گروه در سال ۲۰۱۲ تهیه کرد.
این نقشه علاوه بر خوشههای کروی، که گروههای متراکمی از میلیونها ستارهی کهنسال در کهکشان راه شیری هستند؛ شامل ستارگان نوزادی است که معمولا در میان غبار پنهان شدهاند.
کشف اجرام سرد و دیگر پدیدههای پنهان
یکی از مزیتهای مشاهده در طولموجهای فروسرخ شناسایی اجرام بسیار سرد همچون کوتولههای قهوهای و سیارات آزاد شناور در فضا است.
این مشاهدات از سال ۲۰۱۰ آغاز شده و تا نیمهی اول سال ۲۰۲۳ ادامه داشت، در مجموع طی ۴۲۰ شب انجام شد.این تیم با رصد مکرر هر بخش از آسمان، محل دقیق این اجرام را مشخص، حرکت و تغییرات روشناییشان آنها را نیز ثبت کرد.
آنها همچنین توانستهاند ستارگان با سرعت بالا را که از ناحیه مرکزی کهکشان و در اثر مواجهه نزدیک با سیاهچاله فوقالعاده پرجرم به بیرون پرتاب شدهاند، رصد کنند.
به گفته روبرتو سایتو، اخترفیزیکدان از دانشگاه فدرال سانتا کاتارینا در برزیل این نقشه نه تنها دیدگاه ما را نسبت به کهکشان راه شیری تغییر داده است، بلکه دریچهای به سوی کشفهای بیشتر در آینده گشوده است و جزئیات پنهانی را آشکار کرده که تا پیش از این قابل مشاهده نبودند.