سه‌شنبه ۱۰ مهر، در مقر سازمان پیمان آتلانیک شمالی (ناتو) در بروکسل، مارک روته، نخست‌وزیر سابق هلند، رسما به عنوان دبیرکل جدید ناتو کار خود را آغاز کرد. این مسئولیت پیش از این بر عهده ینس استولتنبرگ، نخست‌وزیر سابق نروژ بود.

استولتنبرگ حدود یک دهه در این سمت فعالیت کرده و شاهد تحولات عمده‌ای از جمله تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ بود.

مارک روته که پس از ۱۴ سال فعالیت به عنوان نخست‌وزیر هلند، امسال از این سمت کناره‌گیری کرد، به عنوان یکی از حامیان سرسخت اوکراین شناخته می‌شود.

روته روز سه‌شنبه درباره جنگ اسرائیل و حزب‌الله نیز گفت: «تحولات لبنان را از نزدیک دنبال می‌کنیم.»

او این سخنان را در مراسم معارفه‌ای که به مناسبت آغاز فعالیتش به‌عنوان دبیرکل ناتو برگزار شد، مطرح و بر ضرورت همکاری‌های بین‌المللی درباره درک وضعیت جاری لبنان تاکید کرد.

روته اظهار امیدواری کرد عملیات نظامی در لبنان هرچه زودتر پایان یابد.

تقویت دفاع از اروپا

دبیر‌کل جدید ناتو در گذشته از اروپایی‌ها خواسته بود با جدیت بیشتری به تقویت دفاع از قاره اروپا بپردازند و از انتقادهای بی‌پایان نسبت به سیاست‌های دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری وقت ایالات متحده، دست بردارند.

روته با توافق ۳۲ عضو ناتو در بروکسل در روز چهارشنبه ششم تیر، به عنوان دبیر‌کل تازه ائتلاف نظامی آتلانتیک شمالی انتخاب شد.

او در واکنش به این انتخاب در حساب ایکس خود رهبری این سازمان را مسئولیتی بزرگ توصیف کرد و نوشت: «اتحاد سنگ بنای امنیت جمعی ماست و خواهد ماند.»

چالش‌های پیش روی دبیرکل جدید

رهبری ناتو در مقطعی حساس به روته سپرده شده است: جنگ در اوکراین وارد مرحله‌ای سخت و طولانی شده و انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده نیز نزدیک است.

نقش ایالات متحده به عنوان یکی از اعضای کلیدی ناتو و حمایتش از اوکراین با توجه به رقابت‌های نزدیک انتخاباتی در این کشور بسیار کلیدی است.

ترامپ در گذشته دیدگاه‌های مخالف ناتو داشت و این موضوع نگرانی‌هایی را درباره آینده تعهد ایالات متحده به دفاع از اروپا ایجاد کرده است.

انتظار می‌رود روته با ادامه دادن به اولویت‌های استولتنبرگ از جمله حمایت از اوکراین، افزایش بودجه دفاعی کشورهای عضو ناتو و حفظ تعامل با ایالات متحده برای تامین امنیت اروپا، این اتحاد را در برابر چالش‌های پیش رو هدایت کند.

تغییر و تحولات در ناتو

جنگ در اوکراین، ناتو را دوباره به محور اصلی تحولات بین‌المللی تبدیل کرد.

در طول این نبرد، سوئد و فنلاند از سیاست‌های قبلی خود مبنی بر بی‌طرفی چشم‌پوشی کرده و به عضویت ناتو درآمدند تا از اصل دفاع جمعی این ائتلاف بهره‌مند شوند. اصلی که بر اساس آن، حمله به یک عضو ناتو به منزله حمله به تمامی اعضا تلقی می‌شود.

ناتو همچنین با اعزام هزاران نیروی جدید به مرزهای شرقی خود و بازبینی جدی در برنامه‌های دفاعی، تهدیدهای احتمالی از سوی مسکو را جدی‌تر از هر وقت دیگری از زمان پایان جنگ سرد مدنظر قرار داده است.