شبکه سیانان، روز جمعه ۲۰ مهر، به نقل از منابع آگاهی که نامشان را اعلام نکرد گزارش داد که که جمهوری اسلامی بهشدت عصبی و نگران است و خود را درگیر تماسهای فوری دیپلماتیک با کشورهای خاورمیانه کرده تا بسنجد که آیا آنها میتوانند از شدت و حجم حمله نظامی اسرائیل بکاهند یا خیر.
پاسخ اسرائیل به حملات موشکی جمهوری اسلامی در روز ۱۰ مهر، تقریبا حتمی و غیرقابل اجتناب بهنظر میرسد. یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، روز چهارشنبه ۱۸ مهر گفت که حمله کشورش به جمهوری اسلامی مرگبار، دقیق و غافلگیرکننده خواهد بود.
سیانان به نقل از منابع خود افزود جمهوری اسلامی از همسایگان خود خواسته که به تهران برای محافظت از خود کمک کنند.
به گزارش سیانان، نگرانی رهبران جمهوری اسلامی ناشی از آن است که مطمئن نیستند که آیا ایالات متحده میتواند اسرائیل را متقاعد کند که به سایتهای هستهای و تاسیسات نفتی ایران حمله نکند یا خیر،
در این گزارش، دلیل دیگر جمهوری اسلامی برای نگرانی این واقعیت است که مهمترین گروه شبهنظامی نیابتی آن در منطقه، یعنی حزبالله، بهدلیل عملیات نظامی اسرائیل در هفتههای اخیر بهطور قابل توجهی تضعیف شده است.
ایالات متحده در حال رایزنی با اسرائیل بر سر نحوه واکنش به حمله ۱۰ مهر جمهوری اسلامی به اسرائیل است. مقامات آمریکایی به روشنی گفتهاند که نمیخواهند اسرائیل سایتهای هستهای یا میادین و تاسیسات نفتی ایران را هدف قرار دهد. جو بایدن، رییسجمهوری ایالات متحده، روز چهارشنبه، ۱۸ مهر، تلفنی با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، به او گفت که حمله تلافیجویانه اسرائیل باید «متناسب» باشد. این اولین گفتوگوی آنها در تقریبا دو ماه گذشته بود.
یک دیپلمات عرب به سیانان گفت که متحدان ایالات متحده در خلیج فارس، از جمله امارات متحده عربی، بحرین و قطر نیز به آمریکا گفتهاند که از حمله احتمالی به تاسیسات نفتی ایران را که میتواند تاثیرات منفی اقتصادی و زیست محیطی برای کل منطقه به دنبال داشته باشد، نگران و بیمناک هستند.
نگرانیهای دولت بایدن
به گفته سیانان، دولت بایدن عمیقا نگران است که حملات تلافیجویانه جاری بین جمهوری اسلامی و اسرائیل، که از فروردین ماه امسال پس از حمله اسرائیل به ساختمان کنسولگری جمهوری اسلامی در دمشق آغاز شد، ممکن است به یک جنگ بزرگ منطقهای تبدیل شود که پای ایالات متحده را نیز به آن بکشاند.
سیانان ریشه بخش عمدهای از این نگرانی دولت آمریکا را در این امر میداند که بهنظر میرسد نفوذ ایالات متحده بر اسرائیل در سال گذشته بهطور پیوسته در حال کاهش بوده است. اسرائیل همانند عملیات خود در غزه، بهطور فزایندهای درخواستهای ایالات متحده برای خویشتنداری بیشتر در لبنان را نادیده گرفته است.
اسرائیل همچنین پیش از انجام حمله گستردهای که ماه گذشته هزاران پیجر و واکی تاکی مورد استفاده عوامل حزبالله را منفجر کرد، یا پیش از ترور حسن نصرالله، رهبر حزبالله در بیروت و برهم زدن پیشنهاد آتشبس ظریفی که کمتر از ۴۸ ساعت پیش از آن از سوی ایالات متحده و فرانسه ارائه شده بود، با کاخ سفید مشورت نکرد.
یک مقام اسرائیلی روز جمعه به سیانان گفت که کابینه امنیتی اسرائیل هنوز در مورد چگونگی ادامه کار تصمیمگیری نکرده است. یک مقام آمریکایی هم به این شبکه گفت اگرچه شکاف بین مواضع ایالات متحده و اسرائیل در حال کاهش است، اما ممکن است وضعیت همچنان به این شکل باقی نماند.
یک مقام ارشد دولت آمریکا در مورد بحثهای کابینه امنیتی اسرائیل گفت: «ما در واقع نمیتوانیم بدانیم که آیا آنها به حملهای رای دادهاند یا نه».
او همچنین نسبت به میزان شفافیت اسرائیل در آنچه با آمریکا به اشتراک میگذارد، تردید کرد.
حمله به تاسیسات هستهای، آری یا نه؟
به گزارش سیانان، اسرائیل دست کم تا هفته گذشته هیچ تضمینی برای حمله نکردن به تاسیسات هستهای نداده بود.
اسرائیل دهههاست که در حال برنامهریزی برای حمله به تواناییهای هستهای جمهوری اسلامی بوده است و دو سال پیش در یک رزمایش نظامی، چنین حملهای را شبیهساز کرد.
اسرائیل همچنین مظنون به انجام ترورهایی علیه دانشمندان هستهای ایران در سال های اخیر است و به تاسیسات هستهای این کشور نیز حملاتی سایبری انجام داده است. معروفترین عملیات آنها در این زمینه از کار انداختن سانتریفیوژها در نطنز با ویروس استاکس نت است.
یک دیپلمات عرب به سیانان گفت که کشورهای خلیج فارس بهطور کلی مشتاق هستند که در حاشیه درگیری باقی بمانند.
اگرچه جمهوری اسلامی آشکارا هشدار داده است که با هر طرفی که اقداماتش بهعنوان کمک به اسرائیل تلقی شود به عنوان متجاوز رفتار خواهد کرد، بعید بهنظر میرسد که همسایگان ایران در صورت حمله اسرائیل، به صراحت از تهران دفاع کنند.
با این حال، به گزارش سیانان، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر به ایالات متحده و جمهوری اسلامی گفتهاند که به اسرائیل اجازه نخواهند داد از حریم هوایی آنها برای حمله به ایران استفاده کند. یک مقام اردنی گفت اردن همچنین از حریم هوایی خود در برابر هرگونه نفوذ غیرمجاز، صرف نظر از منشاء آن، محافظت خواهد کرد.
واکنش جمهوری اسلامی
به گزارش سیانان، ایالات متحده بر این باور نیست که جمهوری اسلامی میخواهد درگیر یک جنگ تمامعیار با اسرائیل شود.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، این هفته به الجزیره گفت که نتانیاهو «تنها کسی است که خواهان جنگ و آتش زدن منطقه برای ماندن در قدرت است.»
یک مقام دولتی به سیانان گفت ایالات متحده همچنین از تهران خواسته است که در صورت حمله اسرائیل، واکنشی متناسب از خود نشان دهد تا جنگی همهجانبه منجر آغاز نشود.
به گزارش سیانان، مقامات قطری بهطور مرتب با مقامات جمهوری اسلامی صحبت میکنند و حرفهای آنها را به ایالات متحده منتقل میکنند، با این حال یک مقام دولت آمریکا گفت :«در نهایت ما نمیدانیم که ایران چه خواهد کرد.»
یک مقام آمریکایی دیگر هم گفت که چهرههای کلیدی در داخل حکومت ایران ایدههای متفاوتی در مورد اینکه آیا باید به اسرائیل پاسخ دهند و اگر آری، این پاسخ باید چگونه باشد، دارند. اما همه چیز به مقیاس و دامنه حمله اسرائیل بستگی دارد.
این مقام گفت که از ۱۰ مهرماه که جمهوری اسلامی با موشک به اسرائیل حمله کرد، پیامهای عمومی و خصوصی جمهوری اسلامی ثابت بوده و تغییر قابل توجهی در موضع تهران ایجاد نشده است.
سیانان به نقل از دیپلمات عربی که با او گفتوگو کرده، افزود: «جمهوری اسلامی بهویژه علاقهمند به کمک گرفتن از عربستان سعودی برای جلوگیری از حمله اسرائیل و استفاده از نفوذ خود در واشینگتن برای کمک به یافتن راه حلی برای خروج از این بحران بوده است.«
مقامات عربستان سعودی و جمهوری اسلامی در کمتر از یک ماه سه بار با یکدیگر دیدار کردهاند. عباس عراقچی روز چهارشنبه برای «مشورت در مورد تحولات منطقهای» و «تلاش برای متوقف کردن جنایات رژیم صهیونیستی در لبنان و غزه» به عربستان سعودی سفر کرد.
سیانان در پایان گزارش خود نوشته است: «جهان هر حرکت اسرائیل را زیر نظر دارد و در مورد چگونگی واکنش به آن فکر میکند. اما احتمالا اسرائیل برای بزرگداشت یوم کیپور، روز کفاره یهودیان و مقدسترین روز سال در یهودیت، هر حملهای را حداقل تا روز شنبه هنگام غروب آفتاب، به تعویق خواهد انداخت، هرچند تضمینی برای چنین تعویقی هم وجود ندارد، بهويژه آنکه در چنین روزی، مغازهها، رستورانها و سایر خدمات تعطیل خواهند بود، حمل و نقل عمومی فعال نخواهد بود و حتی فرودگاه بن گوریون در تلآویو، فرودگاه اصلی اسرائیل نیز تعطیل خواهد بود.