در حاشیه اجلاس اتحادیه اروپا، پنجشنبه ۲۶ مهر نشستی ویژه درباره مهاجرت از سوی ایتالیا، دانمارک و هلند، با حضور اورزولا فون در لاین، رییس کمیسیون اتحادیه اروپا و نمایندگان هشت کشور عضو در بروکسل برپا شد. فرانسه در مخالفت با سیاستهای ضد مهاجرتی این کشورها، در این نشست شرکت نکرد.
در این نشست که رهبران اتریش، اسلواکی، جمهوری چک، قبرس، لهستان، مالت، مجارستان و یونان نیز در آن حضور داشتند، جورجیا ملونی، نخستوزیر ایتالیا، توافق میان این کشور و آلبانی را معرفی و بر نقش این توافق در مقابله با قاچاقچیان انسان تاکید کرد.
در هفتهای که گذشت، ایتالیا ۱۶ مهاجر بنگلادشی و مصری که مقصدشان اروپا بود را در قایقهایی کوچک در آبهای بینالمللی رهگیری و به مراکز مهاجران در آلبانی منتقل کرد.
آنها اولین کسانی هستند که طبق توافق رم و تیرانا، به مراکز تازه تاسیس در آلبانی فرستاده میشوند.
لهستان در پی تعلیق حقوق پناهندگی
به گزارش خبرگزاری رویترز، لهستان مدتهاست خواستار قوانین سختگیرانهتر در بازگرداندن «مهاجران غیرقانونی» شده و با اشاره به اینکه روسیه و بلاروس از مهاجران بهعنوان ابزاری برای اعمال فشار بر اتحادیه اروپا استفاده میکنند، از اتحادیه اروپا خواسته موضعی قاطع علیه این کشورها اتخاذ کند.
دونالد توسک، نخستوزیر لهستان، در این نشست بر لزوم «تعلیق موقت حقوق پناهندگی در مواجهه با عبورهای غیرقانونی مرزی» تاکید کرد و گفت این پیشنهاد به معنای لغو دائمی حقوق پناهندگی نیست، بلکه یک اقدام موقت در شرایط خاص است.
تقابل ملونی و مکرون
کاخ الیزه به وضوح ناامیدی خود را نسبت به این نشست ابراز کرده است.
به گفته نزدیکان امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه، سازماندهی چنین گفتوگوهایی در گروههای جداگانه هیچ فایدهای ندارد.
آنها گزارش دادند که با مکرون مشورت نشده و او نیز قصد ندارد در این نشست شرکت کند.
مکرون پیش از این نیز راهحلهای مشابهی مانند راه حل «رواندا» را که پیشنهاد دولت سابق بریتانیا بود، رد کرده و آنها را مغایر با اصول حقوقی و انسانی اعلام کرده است.
در راه حل رواندا، قرار بود بریتانیا پناهجویان را به این کشور بفرستد تا به درخواست پناهندگیشان وقتی در آنجا هستند رسیدگی شود.
در زمانی که آلمان کنترلهای مرزی را دوباره برقرار کرده و لهستان تهدید به تعلیق حق پناهندگی میکند، هدف نخستوزیر ایتالیا جلب حمایت سایر کشورهای اروپایی است که دیدگاههای بستهتری در مورد مهاجرت دارند.
تمرکز بر مهاجرت و همکاری با سازمانهای بینالمللی
رهبران کشورهای شرکتکننده در این نشست بر مفهوم «کشور سوم امن» و همکاری با سازمانهای بینالمللی نظیر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد و سازمان بینالمللی مهاجرت در زمینه بازگشت داوطلبانه و ایجاد «مراکز بازگشت» تاکید کردند.
فون در لاین، در این نشست بر اهمیت پیشنهادهای نوآورانه تاکید کرد و توافق شد که همکاریهای عملیاتی برای تقویت و کارآمدتر کردن سیاستهای مهاجرتی اتحادیه اروپا ادامه یابد.
واکنشها به توافق ایتالیا و آلبانی
برخی رهبران اروپایی از سیاستهای مهاجرتی دولت ایتالیا قدردانی کردند.
ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، توافق میان ایتالیا و آلبانی در زمینه مهاجرت را «خوب» توصیف کرد و به ایتالیا تبریک گفت.
دیک شوف، نخستوزیر هلند نیز به اهمیت این توافق اشاره کرد و از برنامه دولت این کشور برای ایجاد مراکز بازگشت مهاجران در اوگاندا بهعنوان یک گزینه جدی نام برد.
گیرت ویلدرز، رهبر راستگرای افراطی حزب آزادی هلند، از مدل انتقال مهاجران به آلبانی حمایت کرده و آن را الگویی مناسب برای اجرای مشابه در هلند دانسته است: «ما در اروپا نیازمند تغییرات بیشتری هستیم و امیدوارم این اقدام موفقیتآمیز باشد.»
از سوی دیگر مارین لوپن، رهبر حزب راستگرای «اجتماع ملی» فرانسه پیشنهاد داده که بررسی درخواستهای پناهندگی در سفارتها و کنسولگریها، هم در کشورهای مبدا و هم در کشورهای ترانزیت انجام شود تا فقط افرادی که مجوز دارند وارد اتحادیه اروپا شوند.
مته فردریکسن، نخستوزیر دانمارک، تاکید کرد که اروپا نیازمند تقویت مرزهای خارجی و بازگرداندن مهاجرانی است که حق اقامت در این قاره را ندارند.
به گفته او، همکاری ایتالیا و آلبانی میتواند مدلی موفق برای سایر کشورهای اروپایی باشد.