مهدکودک زندان زنان قرچک ورامین مدتهاست تعطیل شده و هیچ مربیای برای آموزش به کودکان ندارد. زنان زندانی می‌گویند این مهدکودک فقط در زمان بازدیدهای رسمی باز و سپس بسته می‌شود. هم‌اکنون ۱۰ کودک در این زندان با مادرانشان حبس می‌کشند و شش کودک دیگر نیز به‌زودی متولد خواهند شد.
دنیا برای ۱۰ بچه زندان زنان قرچک با نور آفتابی که هر روز صبح از میان بیابان‌های زرد و قهوه‌ای ورامین و از پشت دیوار هواخوری سرک می‌کشد، آغاز می‌شود.
کوچک‌ترها، آن‌ها که هنوز نمی‌توانند راه بروند و رد نور را از روی سیم‌های خاردار حیاط پشت پلک‌هایشان بیاورند، در بغل مادرانشان، مادران زندانی‌شان، جا خوش می‌کنند. چیزی نمی‌کشد که صدای بچه‌ها حیاط را برمی‌دارد.
این‌ها بخش‌هایی از گزارش روز ۱۲ آبان روزنامه هم‌میهن درباره زندگی مادران زندانی و بچه‌هایشان در زندان قرچک است.
هم‌میهن با اشاره به اینکه شش بچه دیگر در زندان قرچک به زودی به دنیا می‌آیند، به نقل از یکی از مادران زندانی نوشت: «بارداری در زندان خیلی سخت است. نصف‌شب هوس چیزی می‌کنی؛ نیست. یک خوردنی دست یک هم‌بندی می‌بینی، خب نمی‌توانی از او بگیری و بخوری. همه این‌ها سخت است. کسی که پول دارد برایش سخت نیست و می‌خرد از بوفه، ولی همه از لحاظ مالی تامین نیستند.»
غلامعلی محمدی، رییس سازمان زندان‌ها، روز ششم آبان امسال خبر داد که ۳.۶ درصد از جمعیت کنونی زندانیان کشور را زنان تشکیل می دهند.
او اما اعلام نکرد چه تعداد از زنان زندانی همراه با کودکانشان دوران حبس خود را می‌گذرانند.
هم‌میهن با اشاره به اینکه هفت دختربچه و سه پسربچه که همراه با مادرانشان در زندان قرچک حبس می‌کشند، جز بند و حیاط و چند دفتر نقاشی وسیله‌ای برای بازی ندارند، افزود: «مادرانی که دستشان به دهنشان برسد، گاهی برایشان اسبابی برای بازی جور می‌کنند و آن‌ها که ندارند، هیچ.»
بیشتر بخوانید: پس از خالی شدن زندان قرچک از زنان زندانی سیاسی، دیپلمات‌های ۲۸ کشور از آن بازدید کردند
شهیندخت مولاوردی، معاون وقت امور زنان و خانواده رییس‌جمهوری، در سال ۱۳۹۳ اعلام کرد که قرار است مهدکودک زندان زنان قرچک افتتاح شود.
در این مهدکودکی که اکنون به گفته زنان زندانی، تنها در زمان بازدیدهای رسمی باز می‌شود، مربی خاصی وجود ندارد و آموزشی هم به بچه‌ها ارائه نمی‌شود.
حانیه یوسفیان، مستندسازی که دو سال پیش مستندی درباره مهدکودک زندان زنان قرچک ساخت، به هم‌میهن گفت شرایط برای بچه‌ها در زندان‌ها، شرایط خوبی نیست و تنها نکته خوب برای بچه‌ها این است که کنار مادرانشان هستند.
بر اساس قانون، کودکان تا دوسالگی باید در زندان همراه مادرانشان باشند اما گاه یا به‌دلیل اینکه زنان زندانی خانواده‌ای برای نگهداری از بچه‌هایشان ندارند یا آن‌ها راضی به این کار نیستند، کودکان را به صلاحدید مسئولان زندان تا شش سالگی کنار خودشان نگاه می‌دارند.
صغری خدادادی، مدیر زندان قرچک، در اردیبهشت ۱۴۰۰ گفت رییس زندان می‌تواند در خصوص ماندن فرزندان زندانیان در زندان تا زمان رسیدن به سن تحصیل در مدرسه تصمیم‌گیری کند: «طبق نظر بنده، کودک می‌تواند تا هفت سالگی در زندان بماند.»
پس از آن، آیین‌نامه اجرایی جدید سازمان زندان‌ها به شورای طبقه‌بندی اختیار داد که کودکان را تا شش سالگی در کنار مادران خود در زندان نگه دارند؛ موضوعی که به نوشته هم‌میهن، از نظر تعدادی از فعالان اجتماعی، خوب و از نظر بعضی، نادرست است.
شهرزاد همتی، روزنامه‌نگار و فعال اجتماعی، در این باره به هم‌میهن گفت: «مادران می‌گویند اگر خیلی غر بزنم بچه را می‌برند بهزیستی. خیلی‌وقت‌ها شب‌ها این مادران زنگ می‌زنند و می‌گویند قرار است فردا بیایند و بچه را ببرند.»
همتی با بیان اینکه بیشتر این زنان قربانی جرم مردان خانواده‌شان هستند، افزود آن‌ها در زندان به‌زور مجبور می‌شوند بچه‌هایشان را به بهزیستی بدهند.
خراب بودن کولر در بسیاری از مواقع و گرم و بسته بودن فضا، نبود تغذیه مناسب، نبود آب شیرین، وجود انواع بیماری و ویروس ماننداسهال و استفراغ در بند مادران و کودکان، تنها بخشی از مشکلات محبوسان در این زندان است.
همتی در ادامه اظهارات خود گفت: «این زنان با یک عالمه زندانی سر و کار دارند که اعصابشان خرد است، زندانی‌اند و از جهان بیرون بی‌خبرند، طناب دار بالای سرشان است، حبس‌های طولانی‌مدتی ممکن است داشته باشند. بچه کوچک این‌ها را نمی‌فهمد؛ بازی می‌خواهد، گریه می‌کند، مریض می‌شود، حرف می‌زند، داد و بیداد می‌کند و همه این‌ها برای مادران زندانی، چه در بند مادران و چه در بندهای دیگر، خجالت مادر بودن برایشان ایجاد می‌کند.»
این فعال اجتماعی با بیان اینکه شرایط بند مادران زندان قرچک خیلی بد است، اضافه کرد: «کمبود شیرخشک دارند. زنانی که وسایل عادی روزانه‌شان را نمی‌توانند بخرند و حتی گاهی آنقدر پول ندارند که بتوانند نوار بهداشتی بخرند و از تکه پارچه‌های چندبار استفاده شده استفاده می‌کنند، باید دو روز یک‌بار شیرخشک بخرند. بچه‌ها خیلی وقت‌ها حساسیت دارند و شیرخشک ندارند.»
هم‌میهن در ادامه گزارش خود نوشت اگر افسانه، یکی از مادران زندانی در قرچک، نتواند تا آخر آبان شش میلیارد تومان وجه‌المصالحه‌ای را که خانواده مقتول برای رضایت دادن تعیین کرده‌اند پرداخت کند، اعدام می‌شود، حکمی که سال پیش صادر و سپس از سوی دیوان عالی کشور تایید شد.
نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی، در تیرماه ۱۴۰۱ در پیامی از زندان قرچک درباره سرکوب حقوق زنان نوشت حکومت استبدادی زن‌ستیز، ارزش‌های انسانی را وارونه کرده است.
او با اشاره به ممنوعیت میوه‌هایی مثل موز و خیار در زندان زنان نوشت: «در این نظام سلطه‌گر، صدای زن، موی زن و حتی میوه برای زن ممنوع است.»