ریشی سوناک، نخست وزیر بریتانیا، روز چهارشنبه دوم خرداد تاریخ انتخابات زودهنگام جدید در این کشور را اعلام کرد و در اقدامی که از جمله شگفتی شماری از اعضای برجسته حزب محافظهکار حاکم را برعهده داشت گفت که انتخابات سراسری در روز ۱۴ تیرماه (چهارم ژوییه) برگزار خواهد شد.
نظرسنجیها حکایت از آن دارد که محافظهکاران پس از ۱۴ سال٬ از حزب مخالف کارگر شکست خواهند خورد.
ریشی سوناک ۴۴ ساله، روز چهارشنبه در مقابل دفتر خود و زیر باران شدید، ضمن دفاع از عملکرد خود در سالهای اخیر، هم بهعنوان نخستوزیر و هم به عنوان وزیر خزانهداری دفاع کرد و گفت:«اکنون زمان آن فرا رسیده است که بریتانیا آینده خود را انتخاب کند و تصمیم بگیرد که آیا میخواهد بر پایه پیشرفتهایی که ما داشتهایم به پیشرفت ادامه دهد یا خطر بازگشت به نقطه اول را بپذیرد.»
به این ترتیب، او به ماهها گمانهزنی در مورد زمان برگزاری انتخابات جدید پایان داد، اما روشن نیست در شرایطی که حزب محافظهکار در نظرسنجیها بسیار عقبتر از حزب کارگر است، تصمیم ریشی سوناک چه پیامدهایی برای او و حزب حاکم به همراه داشته باشد.
او پیشتر گفته بود حتی اگر نخستوزیر نباشد، برای ادامه فعالیت به عنوان نماینده پارلمان از حوزه انتخابیه خود مصم است.
ریشی سوناک، روز چهارشنبه بار دیگر تاکید کرد:«در چند هفته آینده، من برای هر رایی مبارزه خواهم کرد. تلاش خواهم کرد که اعتماد شما را جلب کنم و به شما ثابت کنم که تنها یک دولت محافظهکار به رهبری من، میتواند ثبات اقتصادی را حفظ کند که ما آن را به سختی به دست آوردهایم.»
او، کییر استارمر، رهبر حزب کارگر را متهم کرد که همیشه «راه آسان» را در پیش گرفته است و هیچ برنامه ای ندارد. سوناک گفت: «در نتیجه، آینده با آنها، فقط نامشخص خواهد بود.»
استارمر، که جانشین جرمی کوربین رهبر چپگرای حزب کارگر شده و رویکردهای چپگرایانه این حزب را تعدیل کرده، در بیانیهای در پاسخ به اظهارات نخستوزیر بریتانیا، بر ضرورت «تغییر» تاکید کرد.
او گفت: «در چهارم ژوییه، شما رای دهندگان حق انتخاب دارید و ما با هم میتوانیم هرج و مرج را متوقف کنیم، میتوانیم ورق را برگردانیم، میتوانیم بازسازی بریتانیا و تغییر کشورمان را آغاز کنیم.»
ریشی سوناک که در پی چند تغییر متوالی در اکتبر ۲۰۲۲ به رهبری حزب محافظهکار و نخستوزیری بریتانیا رسید، اکنون تا حد زیادی در حزب خود منزوی شده و حمایت بسیاری از چهرههای شاخص و ارکان قدرت در این حزب را از دست داده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، به نظر میرسد او براین اساس تصمیم گرفت که انتخابات در چهارم ژوییه برگزار شود که بتواند از نتایج برخی از دستاوردهای اقتصادی خود مانند کاهش تورم و رسیدن به به بالاترین نرخ رشد اقتصادی در سه سال گذشته، بهره بجود و دستور کار خود را برای دوره جدید بهطور رسمی به رایدهندگان ارائه دهد.
او ساعاتی پس از سخنرانی در مقابل دفتر نخستوزیری و اعلام تاریخ انتخابات، در یک گردهمایی در شرق لندن و در حضور وزیران ارشد و حامیان خود گفت:«حزب کارگر میخواهد شما این طور تصور کنید این انتخابات قبل از شروع به پایان رسیده است، اما مردم بریتانیا به حزب کارگر نشان خواهند داد که چنین امری را بدیهی فرض نکردهاند.»
به گفته برخی از اعضای حزب محافظهکار، ممکن است سوناک ممکن است متوجه شده باشد که چالشهای قانونی میتواند طرح اصلی او برای اعزام پناهجویان غیرقانونی به رواندا را به خطر بیندازد و دولت نیز ممکن است نتواند کاهش مالیات بیشتری را همانطور که وعده داده بود، عملی سازد.
به گزارش رویترز، این دسته از قانونگذاران محافظهکار که نخواستهاند نامشان فاش شود، ممکن است شرایط اقتصادی بدتر هم بشود، به همین دلیل، چهارم ژوییه زمان مناسبی برای برگزاری انتخابات است.
با این حال، برخی دیگر از نمایندگان محافظهکار پارلمان که انتظار داشتند انتخابات در پاییز برگزار شود، به رویترز گفتند که از این تاریخ شوکه شدهاند.
انتخابات سراسری در بریتانیا باید قبل از پایان ماه ژانویه سال دیگر برگزار شود.